Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Istotapolitykiwstosunkachmiędzynarodowych
wprzestrzeniiwczasie,maksymalizującswojebezpieczeństwo,adotegoceluniezbędnejest
szerokiewykorzystanieróżnorodnychzasobów,odzasobówśrodowiskanaturalnegopocząw-
szy,nasolidarnościipoświęceniuczłonkówspołecznościskończywszy”[Klementewicz,
2009b,s.134].
Wostatnichlatachmożnazaobserwowaćdalekoidącąswobodęwstosowaniu
rozmaitychterminów,bezdefiniowaniaichtreści,naprzykład:Dpolitykaświato-
wa”,Dpolitykaglobalna”,Dpolitykaeuropejska”,Dpolitykaregionalna”.Wokreśle-
niachtychwskazujesięraczejnazakresprzedmiotowybądźzasięgprzestrzenny
działań,nazywanychpolityką,bezwskazanianapodmiot,którymtradycyjniepo-
zostająpaństwajakonajważniejsiaktorzyscenymiędzynarodowej3.Odwoływa-
niesiędoDpolitykiświatowej”maznaczyć-zdaniemautorówbrytyjskich-Dże
wcentrumuwagiznajdująsiępolitykaimodelepolitycznewwymiarzeświato-
wym,aniewyłączniete,zktórymimamydoczynieniamiędzypaństwaminaro-
dowymi,nacowskazywałabynazwa>>politykamiędzynarodowa<<”[Baylis,Smith,
2008,s.3].WtymznaczeniupodmiotamiDpolitykiświatowej”sąpozapaństwami
takżeliczneorganizacjemiędzynarodowe,nazywaneaktoramitransnarodowymi,
pozapaństwowymiczyponadnarodowymi.Należądonichorganizacjeregional-
neiglobalneocharakterzerządowym,aleprzedewszystkimpozarządowym,
wtym:wielkiekorporacje,regionyijednostkiadministracyjnewewnątrzpaństw
(jaknaprzykładKalifornia),metropoliemiejskie(
megapolis
),centramedialne,
Dmilicje”iprywatnearmie,partiepolityczne,organizacjereligijne,kartelenarko-
tykoweiinne.
Nienegującrosnącejrolipodmiotówpozapaństwowychnależystwierdzić,że
politykawstosunkachmiędzynarodowychjestnadalprowadzonaprzedewszyst-
kimnapoziomiepaństw,zróżnąintensywnościąiwróżnymzasięguprzestrzen-
nym.Pozapaństwamipolitykęprowadząrównieżpodmiotyniepaństwoweina-
wetDniepolityczne”,któreniemająnicwspólnegowtradycyjnymimechanizma-
mipaństwowymi.Tychuczestnikówprocesówpolitycznychjestznaczniewięcej
niżpaństwiodgrywającorazwiększąrolę,wypierającpaństwaczyograniczając
ichznaczenie[M.Pietraś,2006].Jednakżewagatychdziałańpolitycznychmimo
wszystkoniedorównujeznaczeniupaństwaijegopolitycznejaktywności.Pro-
gnozynatematkryzysupaństwaczywręczjegozanikusąniewiarygodneiprze-
sadzone[por.rozdz.VI].
3MimorozmaitychteoriiDzmierzchu”państwnarodowych,toonestanowiąnajwyżejzorganizo-
wanegrupyspołeczne,podwzględemgenetycznymichronologicznymwyprzedzająinnychuczestni-
kówstosunkówmiędzynarodowych,zaśprzynależnośćpaństwowatakjednostek,jakiwszystkichin-
nychgrupspołecznychmacharakterabsolutny.Niktniemożefunkcjonowaćpozapaństwem,mimo
państwaczywbrewpaństwu.
18
