Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
PolitykazachodniacesarzyMarcjana(450-457)iLeonaI(457-474)
arystokracjiorazsłynącymzerudycjiautoremlicznychlistów,poematów
itrzechpanegirykównacześćcesarzyAwitusa,MajorianaiAntemiusza
43
.
Teutwory,pomimoswojegopropagandowegocharakteruiniezwykle
kwiecistegostylu,dostarczająlicznychinformacjiosytuacjinaZachodzie
iprogramiepolitycznymwymienionychwładców44.
on,mimomłodegowieku,usadowionynahonorowymmiejscu(J.Harries,Sido-
nius…,s.52).PonadtorodzinaSydoniuszamogłasięposzczycićkoneksjamizjednym
znajpotężniejszychrodów,nietylkowprowincji,alewogólenaZachodzie,rodem
Awitów(ibidem,s.32),któretojeszczezostaływzmocnionemałżeństwemSydoniusza
zcórkąEparchiuszaAwitusa,Pappianillą.Stałosiętowstępemdozaangażowaniapoety
wwielkąpolitykęcesarstwa,bowiemwspierałswegoteściawrealizowaniujegoambicji
zdobyciadiademucesarskiego,udającsięwrazznimiinnymijegopoplecznikamido
Italii,dzierżącrangętribunusetnotarius(D.Zołoteńki,Galiauschyłkupanowania
rzymskiego,Kraków2011,s.132).WRzymieSydoniusznapisałnajegocześćpierwszy
panegiryk,jednakproblemyAwitusaokazałysięprzerastaćjegomożliwościipadłon
ofiarąspiskuMajorianaiRycymera.Tenpierwszy,zostawszycesarzem,okazałłaskę
poecie,któryodwdzięczyłsię,pisząckolejnypanegiryk,tymrazemnacześćnowego
władcy(Sydoniusz,Wiersze,IV,11-14).Jednakitencesarzwkrótcezostałbrutalnie
pozbawionytronu,gdyżponieudanejkampaniiprzeciwWandalomjegoniedawny
sojusznik,Rycymer,obróciłsięprzeciwniemu.Wydajesię,żewczasiedominacjiRycy-
merawItaliiSydoniuszusunąłsięwcień.Powróciłjednaknascenępolitycznąw468r.,
gdywItaliizjawiłsięprzysłanyzeWschoducesarzAntemiusz.WówczastoSydoniusz
zdecydowałsię,zanamowąprzyjaciela,napisaćnajegocześćpanegiryk(J.Harries,
Sidonius…,s.147),zacocesarzwynagrodziłgoprefekturąmiastaRzymu.Poporażce
wwojniezWandalami,AntemiuszzostałzmuszonywalczyćowładzęzRycymerem,co
prawdopodobniespowodowałowyjazdSydoniuszazItaliidorodzinnejGalii.Około
roku470SydoniuszobjąłbiskupstwowClermont.Pozycjabiskupawświeciepóźno-
rzymskimbyłajednązkluczowychdlalokalnejspołeczności,aSydoniuszpozostawał
aktywnypolityczniepodczasjejsprawowania,międzyinnymibiorącudziałwobronie
miastaprzedGotamiw474r.
43
WięcejoerudycjiiwykształceniuSydoniusza,cf.A.Horvath,TheEducation
ofSidoniusApollinarisintheLightofhisCitations,ACUSD36,2000,s.151-162.
44Należytakżepamiętać,żepanegirykiwygłaszanebyłypublicznie,wotoczeniu
cesarzaijegoświty,cf.J.Styka,SydoniuszApollinarisikulturaliterackawGalii
Vwieku,Kraków2008,s.133.Tosprawiało,żeautorbyłnietylkozobowiązanydo
przedstawieniaadresataswegodzieławjaknajkorzystniejszymświetle,aletakże
doogólnejpoprawnościpolitycznej.Przetonawetpostaci,zaktórymisamautor
zapewnenieprzepadał,jakprzykładowobarbarzyńskidowódcaipoplecznikcesarza
Majoriana,komesRycymer,musiałybyćprezentowanewpozytywnymświetle,nawet
jeśliautoruważał,żeosobatabyłazagrożeniemdlawyznawanychprzezniegoideałów.
Oczywiściemożnabyłopróbowaćużywaćzawoalowanychaluzji,zczegoSydoniusz