Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrzemysławŻurawskivelGrajewski
OcenamechanizmówpolitykiUEnakierunkuwschodnim
UniaEuropejska,jakouczestnikscenymiędzynarodowej,jestorga-
nizmemsłabyminiespójnym.Procesprzyjmowaniamniejrozwiniętych
gospodarczopaństwpostkomunistycznych(znieistotnymwyjątkiem
MaltyiCypru),ciągnącysięnaprzestrzeniostatnich17lat,skutkował
jednaknabraniemprzezczęśćklasypolitycznej„starej”Uniiprzeko-
naniaopoważnymwpływieUEnasytuacjęmiędzynarodową.Państwa
akcesyjnewystępowaływrolipetentówitymsamymbyływrażliwena
politycznenaciskiBrukseli.Rozgrywanietejsytuacjiwlatach1991-2007
wykształciłowięcwaparaciebiurokratycznymUEijejgłównych
„starych”państwczłonkowskichbłędnerozpoznanierzeczywistości,
opartenazłudzeniurodzeniasięmocarstwowościUnii.Wistociejednak
UE,rezygnującpodnaciskiemwłasnejopiniipublicznejznajważ-
niejszegoinstrumentupolitykizagranicznej,jakiposiadała(tworzenie
perspektywyczłonkostwadlapaństwościennych,któresięonieubiega-
ły),pozbawiłasięgłównegonarzędziaoddziaływanianasweotoczenie.
Zmniejszasiętakżepowoligrupapaństwchętnychdoudziałuwprocesie
akcesyjnym,ajednocześniemającychistotneznaczeniemiędzynaro-
dowe(UkrainaiTurcja).Ewentualnaakcesjaniewielkichkrajów
bałkańskich(wwypadkuChorwacjiwpraktyceprzesądzona)niezmie-
niategoobrazurzeczywistości.Pozakrajamiakcesyjnymioraztymi,
którenadalżywiąambicjeosiągnięciategostatusu,trudnowskazać
przykładypaństw,któreUEijejinstytucjeuważajązapodmiotgry
międzynarodowej.NieczyniątakaniUSA,aniChiny,aniRosja,ito
mimorozwiniętegoformalniedialogustrukturalnegozUnią.Wowym
błędnymrozpoznaniu(przecenianiuskaliwpływuUEwtymwypadku
naRosję)należyupatrywaćklęskipolitykiunijnejwobecMoskwy
wdobieJelcyna,kiedytoFederacjęRosyjskąusiłowanotraktować
niczympaństwoakcesyjnebezobietnicyakcesji,którebędziepodążało
zacywilizacyjnymiwskazówkamiBrukseliwskutekuznaniawyższości
oferowanychprzezniąwzorcówsystemowych.Istotąogłoszonejw1999r.
WspólnejstrategiiUniiEuropejskiejwobecRosji
1byłohasło:„Stańcie
siębardziejpodobnidonas”.Skalęporażkitejmetodystosunków
zKremlemnajlepiejoddajefakt,Unianigdyoficjalnieniezdobyłasię
napodsumowaniewynikówpróbwdrożeniaowejstrategii,mimoże
terminjejważności(choćprzedłużany)wygasłpo2004r.Ocenataka
musiałabybowiemwypaśćmiażdżąco.
1CommonStrategyoftheEuropeanUnionof4June1999onRussia(1999/414/CFSP),„Official
JournaloftheEuropeanCommunities”1999,L157,s.1-9.
30