Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zaangażowaniem,comiałoznaczącywpływ
naniemieckątożsamośćistosunektegonarodu
doHolocaustu–większośćszeregowychżołnierzy
WehrmachtubyłaprzecieżzwykłymiNiemcami.
Dlategoteżoskarżeniaowspółudziałwojsklądowych
wtymprzedsięwzięciusąbolesneimająpoważne
implikacjewaspekcieuczestnictwaprzeciętnychludzi
wprzygotowanymprzeznazistówplanieludobójstwa.
BadaczeHolocaustuwykazali,żewnazistowskich
zbrodniachbrałoudziałwieleorganizacji,wtym
niemieckaarmia.Wydobylinaświatłodzienneumowy
zawartemiędzyprzywódcamiiopisaliichzbieżnecele
orazjednakowenastawienie.Jednakniewielu
historykówzdołałoprzedstawić,doczegodoprowadziła
ogólnaakceptacjanazistowskiejpolitykiprzezarmię.
Pewienbadaczubolewałwręcz,że„napróżnoszukać
historiimentalnościWehrmachtu”[6].
Wniniejszejpracystarałemsięwyjaśnić,jak
niemieccyżołnierzewniecałesześćmiesięcyprzeszli
odpierwszych,trudnychdlanichmordów
dorabowaniagrobówisadystycznych„żydowskich
gier”.Zaprezentowałemczterykolejneetapycoraz
większegozaangażowaniaWehrmachtu:improwizację,
objaśnienie-namawianie-wykonanie,przywyknięcie
iuwewnętrznienie.Prześledziłemtęewolucjęudziału
Wehrmachtuwnazistowskimplanieludobójstwa
naprzykładziepięciunastępującychposobie
wydarzeń,któremiałymiejscenaBiałorusi.
Dopierwszegoznichdoszłowewrześniu1941roku,
kiedy345.PułkPiechotybezpośredniopomógł
wzabiciutysiącaŻydówwmiejscowościKrupki
wpobliżuMińska.Improwizowany(choćskuteczny)
sposób,wjakijednostkatapomogłaEinsatzkommando
8,byłcharakterystycznydlawczesnegoetapu
współudziałuWehrmachtu[7].Potemporuszyłem
tematkonferencjipoświęconejdziałaniom
