Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JakubStelina
UniwersytetGdański,Gdańsk,Polska
Przeciwdziałaniezatrudnieniu„śmieciowemu”
wPolsceiArgentynie
1.Pojęcieumówśmieciowychjestużywanewdebaciepublicznejorazwwy-
powiedziachpublicystycznychnaokreślenieumówcywilnoprawnychstanowią-
cychpodstawęwykonywaniapracyzarobkowej,którewcorazwiększymzakre-
siewypierajątradycyjneformyzatrudnieniaopartegonaprawiepracy(umowy
opracę).Samanazwaomawianychumówsugeruje,żewiążąsięoneznieko-
rzystnymidlaosóbzatrudnionych(awięcwłaśnieDśmieciowymi”)warunkami
zatrudnienia,najczęściejzwiązanymizniskimiwynagrodzeniami,brakiemsta-
bilizacjiiwyłączeniemochronysocjalnej.Umowycywilnoprawnejakopodstawa
świadczeniapracyludzkiejsązjawiskiemsięgającymswymikorzeniamiczasów
starożytnych.Jużwprawierzymskimwykształciłasięumowanajmupracy(lo-
catioconductiooperarum),którąwykorzystywanodoangażowaniadopracyludzi
wolnych.Umowataprzeniknęładonowożytnegoprawacywilnego,ajejzna-
czeniestopnioworosłowrazzodchodzeniemodgospodarkitypufeudalnego.
Wokresierewolucjiprzemysłowejbyłajużnaszerokąskalęwykorzystywanado
zatrudnianiarobotnikówfabrycznych.PojawieniesięwdrugiejpołowieXIXw.,
azwłaszczawpoczątkachwiekuXX,regulacjichroniącychżycieizdrowie,ana-
stępnietakżeinteresyrobotników,doprowadziłodoukształtowaniasięnowej
gałęziprawa–prawapracy,acywilnoprawnaumowanajmupracyprzekształciła
sięwnowyrodzajumowy–umowęopracę.Tymsamymograniczonazosta-
łarolaprawacywilnegoiumówcywilnoprawnychjakoinstrumentówprawnej
reglamentacjipracy.NiemalprzezcaływiekXXwkrajachrozwiniętychdo-
minującymreżimemprawnymzatrudnieniabyłozatemprawopracyzumową
opracęnaczasnieokreślonynaczele.Wprawiecywilnymnatomiastwmiejsce
wcześniejszegonajmupracy,przekształconegowumowęopracę,powstaływięc
różnegorodzajuumowynajmuusług,wktórychprzedmiotemzobowiązaniasą
czynnościprawnelubfaktyczne,anieokreślonarodzajowopraca.
