Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Słowowstępne
boupadekRzeczypospolitejwXVIIIwiekubyłtegopochodną.Leszczyńskipo-
równałpolskichchłopówpańszczyźnianych,pozbawionychwolności,bitych
iponiżanych,doczarnoskórychpracownikówplantacjiwobuAmerykach.Tyle
tylko,żechłopstwotowówczasniemal90%ogółunarodupolskiego…
Toujęcietaksamobulwersuje–równieżzawodowychhistoryków–jakprzed-
stawieniepolskichKresówWschodnichjakokoloniipolskich.TakopisałjeJan
Sowa
2
wFantomowymcielekróla,książcewydanejw2011roku.BiałoruśiUkraina
byłybywtejinterpretacjitymsamymdlaPolaków,czymIndieiAustraliadla
AnglikówlubAlgieriaiWietnamdlaFrancuzów.Zpodobnymiwspółcześnie
konsekwencjami,bonaturalnymjestruch„dawnychskolonizowanych”doza-
możnychmetropoliiwposzukiwaniudobrobytu.DlategowieluHindusów
wdzisiejszymLondynie,ArabówwParyżuiUkraińcówwWarszawie…
AndrzejLeder,właściwieniebędącyhistorykiem,leczfilozofemkultury,zin-
terpretowałznane„przekazyirelacje”,konstruującnowatorskątezę,żewPolsce
„wlatach1939-1956dokonałasięrewolucjaspołeczna.Okrutna,brutalna,narzu-
conazzewnątrz,alejednakrewolucja.Niesłychaniegłębokoprzeorałaona
tkankępolskiegospołeczeństwa,tworzącwarunkidodzisiejszejekspansjiklasy
średniej,czylipoprostumieszczaństwa”
3
.Owomieszczaństwopolskiewykluło
sięzchłopskiegospołeczeństwaIIRzeczypospolitej,akatalizatoramibyłprze-
prowadzonyprzezNiemcówHolocaust(likwidującyżydowskichmieszkańców
polskichmiast)orazzajęcieponiemieckichZiemZachodnichiPółnocnychzich
dziesiątkamimiast.Totrzeciazksiążek.
Trzyniełatwe,dyskusyjne,aleiożywczehipotezy.Wszystkiewypływająze
znanychźródełinowego,odważnegoujęcia.Takąwłaśniepostawępowinnipre-
zentowaćrozpoczynającyswojebadanianaukowcy.Ipoczęści–prezentują.
„Cośsiękończy,cośsięzaczyna”…PrawdopodobnieoddanydorąkCzytel-
nikówtomVIukazującychsięwSłupskupracdoktorantówhistoriijestostatnim
wtejserii.Rozpoczęliśmyjejwydawaniew2017roku
4
.Nastudiachtrzeciego
stopniastudiowałowówczaswAkademiiPomorskiejkilkudziesięciudoktoran-
tów.Studiate,przypomnijmy,utworzonowsłupskiejuczelniw2012roku.Był
todobry,płodnymyślowoitwórczookres.Ówczesnakoncepcjakształceniadok-
torantówmiała„głębokioddech”.Coprawdaczęśćosóbniekończyłastudiów
obronąrozprawydoktorskiej,alewtymzakresiepełnezastosowaniemapowie-
dzenie,że„liczysiędroga,nietylkoosiągniętycel”.Woląustawodawcystudia
11111111
2
J.Sowa,Fantomoweciałokróla.Peryferyjnezmaganiaznowoczesnąformą,Kraków2011,ss.584.
3
A.Leder,Prześnionarewolucja.Ćwiczeniezlogikihistorycznej,Warszawa2013,s.7.
4
Polskaisąsiedzinaprzestrzeniwieków.Pracesłupskichdoktorantówhistorii,t.I,red.W.Skóra
iA.Teterycz-Puzio,Słupsk2017,ss.214.
