Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Rodzinajakogrupaspołeczna,instytucjaiwspólnota
19
Jestwięcrodzinagrupązłożonązosóbpołączonychjednymzdwóch
typówstosunkówspołecznych:stosunkiemmałżeństwalubstosunkiem
rodzicedzieci.Spośródinnychgrupwyróżniawspółwystępowanie
następującychcech:wspólnezamieszkanieczłonków,wspólnenazwisko,
wspólnawłasność,ciągłośćbiologicznaiwspólnakulturaduchowa11.
Wspólnotawymienionychcechzapewniarodziniepoczucieodrębności
wstosunkudoosóbpozostającychpozanią12.Występującewdomustosunki
międzyludzkiebliskie,intymne,nasyconeemocjami.Ichpowstaniezależy
odosobistych,nieformalnychpobudek13.
Zewzględunabezpośrednicharakterwięziłączącychjejczłonkówro-
dzinajesttraktowanajakogrupapierwotna.Dladziecijestgrupąpierwotną
wrozumieniubiologicznymwniejprzychodząnaświatinabywają
pierwszychdoświadczeń14.Krągrodzinnybywarównieżujmowanywka-
tegoriachgrupypodstawowej.Stanowibowiemfundamentalnąjednostkę
organizacyjnąkażdegospołeczeństwa.Wartoprzypomnieć,żerodzinajest
historyczno-socjologicznienajstarszązorganizowanąinstytucjąspołeczną.
Dlaswoichczłonkówstanowiteżpodstawoweśrodowiskożyciairozwoju15.
Jakogrupapodstawowawyznaczaobiektywneflramy”zachowaniaczło-
wiekawokreślonychwarunkachistanowidlaswoichczłonkówgrupęod-
niesienia.Dostarczakryteriówpostępowaniaioceniania,któremajązwykle
największywpływnadecyzjepodejmowanewróżnychsytuacjach.Wniej
przekazywanewartości,normyiwzoryzachowańmoralnych.Osoba
ludzkawśródswoichnajbliższychdoświadczapierwszegopodziałuna
to,cojestdobre,acozłe16.Zwykleczłowiekidentyfikujesięzeswojąro-
dziną.Możeprzerosnąćśrodowiskorodzinne,aleniepotraficałkowicie
zatrzećśladu,jakiodcisnęłananimpierwotnaipodstawowagrupa
11Ibidem,s.27—29.
12Z.Tyszka:Socjologiarodziny.Warszawa1976,s.57.
13Ibidem.Zob.także.:L.Dyczewski:Rodzina.Społeczeństwo.Państwo.Lublin1994,s.13—
14;P.Sztompka:Socjologia…,s.191.
14F.Adamski:Rodzina…,s.29;L.Dyczewski:Rodzina.Społeczeństwo.Państwo…,s.13;
M.Łączkowska:Wybranezagadnieniazsocjologiirodziny.W:Studiumrodziny.Zebrałioprac.
T.Rzepecki.Poznań1999,s.144;J.Plewko:MiejscesocjologiiwNaukachoRodzinie.W:Nauki
oRodzinietradycjeiperspektywyedukacyjne.Red.G.Koszałka,M.Stopikowska.Gdańsk
2007,s.176.
15L.Dyczewski:Rodzina.Społeczeństwo.Państwo…,s.13—14;J.Turowski:Rolarodziny
wkształtowaniukultury.Właściwościstrukturalnerodzinyijejzagrożenia.W:Kulturadniacodzien-
negoiświątecznegowrodzinie.Red.L.Dyczewski,D.Wadowski.Lublin1998,s.11;F.Adamski:
Rodzina…,s.28—29.
16J.Mariański:Przekazwartościmoralnychwrodzinie.W:Rodzinawzmieniającym
sięspołeczeństwie…,s.187—188;B.Milerski,B.Śliwerski:Pedagogika:leksykon.Warszawa
2000,s.192;L.Kocik:Społecznakondycjarodzinywprocesieglobalizacjisystemuaksjonormatyw-
nego.W:Obliczewspółczesnejrodzinypolskiej.Red.B.Mierzwiński,E.Dybowska.Kraków2003,
s.22.