Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SOJUSZEPOLITYCZNO-WOJSKOWEPOLSKIWLATACH1919-1939
19
Dnia13marca1922r.rozpoczęłysięobradyprzedstawicieliczterechpaństw.
Wrezultacie17marca1922r.podpisanoukładpomiędzyPolską,Łotwą,Estonią
iFinlandią.Poddokumentempodpisalisię:wimieniuEstoniiministersprawza-
granicznychAntoniPiip,ministersprawzagranicznychFinlandiiRudolfHolsti,Zyg-
frydMeierovicsprezydentRadyMinistrówiszefMSZŁotwyorazKonstanty
SkirmuntreprezentującyRzeczpospolitą.Dokumentzawierał–obokuroczystej
preambuły–dziewięćartykułów.Wartykule1.stwierdzonoHwzajemneuznanie
traktatówpokojowych,jakiestronyzawarłyzRosjąw1920roku,atakżepomiędzy
PolskąaRosją,BiałorusiąiUkrainą”.WnastępnymzobowiązanosięHdoniezawie-
raniaukładówbezpośredniobądźpośredniowymierzonychwktóregośzsygnata-
riuszyukładu”.Układyzpaństwamitrzecimimiałybyćwedleartykułu3.Hpoda-
wanedowiadomościpozostałychpaństw”.KolejnyzobowiązywałHstronydojak
najszybszychrokowańwsprawiezawarciazesobąniezbędnychtraktatówhandlo-
wychorazkonwencjikonsularnych,opcyjnychiekstradycyjnych”.Następnieza-
gwarantowanozapewnienieHwolnościiodpowiednichswobódmniejszościomna
terenachpaństwsygnatariuszy”.Wartykule6.stwierdzono,iżHsporypomiędzy
sojusznikamibędąrozwiązywanemetodamipokojowymi,awraziepotrzebybędą
onepoddawanerozstrzygnięciomarbitrażowym”.W7.zdeklarowano,żeHwrazie
niezawinionegonapadunajednegozsygnatariuszypozostalisojusznicyzacho-
wająpostawężyczliwąwobecpaństwanapadniętegoiporozumiejąsięzesobąco
dokoniecznychśrodków,któretrzebabędzieprzedsięwziąć”.Odostatniejratyfi-
kacjiukładmiałwejśćwżycienaokres5latHzmożliwościąmilczącejzgodyna
coroczneprzedłużeniezprawemwymówieniana6miesięcynaprzód”18.
Zawarteporozumienieprzewidywałowspółpracępolitycznąigospodarczą
jegosygnatariuszy,którzyjednakstawialisobieróżnecele.Stronapolska,pod-
pisująctendokument,liczyłanapoczątkiwspólnejpolitykiwobecRosjiiNie-
miec.Jejpartnerzygodzilisięjednaktylkonarealizowanieplanówdrugorzęd-
nych,HzaprzykładktórychmożnapodaćstaraniaPolskiostałemiejscewRadzie
LigiNarodów,gdziewchodziławgręreprezentacjainteresówtejczęściEu-
ropy”19.WrzeczywistościpodpisanywWarszawieukładzawisłwpróżni.Wią-
załosiętozfaktem,żepaństwabałtyckieskorzystałyzpretekstu,żeFinlandia
odmówiłajegoratyfikacji.RządfińskiuznałutworzenieZwiązkuPaństwBałtyc-
kichzaryzykopolityczne,aczynnikiwojskoweHniewidziałymożliwościrealnego
zabezpieczeniasięnawypadekniebezpieczeństwaprzezpomoctaknikłąze
stronymałychpaństewek,jakimibyłyŁotwaiEstonia”20.
W1923r.osłabłyzabiegiPolskiorozwójwspółpracyzpaństwamibałtyckimi.
Regiontenstawałsiępowolimarginesemjejpolitykizagranicznejiprzybrałra-
czejcechygrydyplomatycznej.WrokunastępnyminklinacjePolskidozbliżenia
18Ibidem,s.271–272;J.Lubelski,op.cit.,s.210–211.
19D.Semków-Chajko,op.cit.,s.36–37.
20P.Stawecki,Politykawojskowa…,s.273.
