Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StanisławBieleń
wszystkimuległydegradacji,anastępniezostałyformalniezlikwido-
wanestrukturyblokoweUkładWarszawskiiRWPG.Podkoniec
1991rokurozpadłsięZwiązekRadzieckina15niepodległych
państw.CzteryznichRosja,Litwa,BiałoruśiUkrainastałysięno-
wymisąsiadamiPolskinaWschodzie.Konsekwencjązmianpolitycz-
nychbyłowycofaniewojskradzieckichzterytoriówpaństwEuropy
Środkowej.Wnastępstwiepowstaławtymregionieswoistaflpróżnia
bezpieczeństwa”,któramobilizowałapolitykówdointensyfikacjiwy-
siłkównarzeczstworzenianowychzabezpieczeń.Dopełnieniemgłę-
bokichzmiangeopolitycznychbyłrozpadJugosławiiiCzechosłowa-
cji[Pawlikowska,2006,s.30–45].
Nowyładterytorialno-politycznywEuropieŚrodkowejiWscho-
dniej,któregoważnymelementemstałosiętakżezjednoczenieNie-
miec(dokonanezaledwiewciągu11miesięcyodrozpoczęciaburze-
niamuruberlińskiego9listopada1989rokudowłączeniaNRDdo
RFN3października1990roku),nadałimpulsistworzyłprzesłankili-
kwidacjikonsekwencjiflzimnejwojny”nakontynencieeuropejskim.
Wartozauważyć,żeflzimnawojna”lubflwojowniczypokój”jakgo
nazwałRaymondAronbyłyrezultatemuproszczonego,dwubiegu-
nowegoukładustosunkówmiędzynarodowych,charakteryzującego
siępogłębianiemiumacnianiemwzajemnejnieufnościprzezstoso-
waniestrategiiodstraszania,uprawianieideologicznejwojnypropa-
gandowejipodejmowaniedziałańwywrotowych.Proklamowanieza-
kończeniaflzimnejwojny”nieoznaczało,żezwiązanezniązjawiska
przestałycałkowicieistnieć.Wskazywałonatomiastnarosnącąwolę
supermocarstwdostworzenianowegosystemustosunkówmiędzyna-
rodowych,wktórymichceleiinteresybyłybyzbieżnezcelamiiinte-
resamiwiększościpaństwświata[Koszel,Wojciechowski,2007].
Odchodzenieoddwubiegunowegopodziałukontynentueuropej-
skiego,odmilitaryzowaniemyśleniaostosunkachmiędzynarodo-
wychorazbudowaniebezpieczeństwanapodstawiewzajemnegoza-
ufaniastanowiłoprzesłankęprzewartościowaniastrategiipaństw
środkowoeuropejskichorazposzukiwaniaprzeznienowychformza-
bezpieczeńinstytucjonalnych.Pierwszapołowalatdziewięćdziesią-
tychXXwiekuprzyniosławięcrozwójstrukturiprocesówsubregio-
18