Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
archiwalnych,opracowaniachorazwprasiepojawiałosięzdecydowaniewięcej
komentarzyiodniesieńdostarańMadrytu,anieLizbony.WPolscepróbowano
równieżocenićjakiemogąbyćskutkirozszerzeniaEWGoHiszpanięiPortuga-
liędlakooperacjipaństwsocjalistycznychwramachRadyWzajemnejPomocy
GospodarczejorazUkładuWarszawskiego.WładzePRLoceniły,żewarunkiem
członkostwaHiszpaniiwEWGjestrychłaakcesjakrajudoNATO,coostatecznie
nastąpiłow1982roku,awprzypadkuPortugaliiaprobataWielkiejBrytanii.Połu-
dniowerozszerzenieEWGniebyłozdaniemelitPRLprocesemłatwym.Zrodziło
wielesporówmiędzyFrancją,WielkąBrytanią,Włochamiapaństwamikandydu-
jącymi,główniewkontekścierealizacjiWspólnejPolitykiRolnejEWG.Poprzez
pryzmatczłonkostwaHiszpaniiiPortugaliiwEWGanalizowanotakżebilansko-
rzyściikosztówczłonkostwaobukrajówdlagospodarkipolskiej.
WtejczęścipracyomówionorównieżdrogędopodpisaniaJednolitegoAktuEu-
ropejskiegowEWG.Procesuintegracjieuropejskiej,któregowładzePRLobawiały
sięjeszczebardziejniżprocesówgospodarczegojednoczeniaStaregoKontynentu.
Zainicjowanyjeszczewlatachsiedemdziesiątychprojektbyłsynteząpolitycznego
zjednoczeniaEuropyidoprowadzićmiałdopowstaniawEuropieUniiEuropejskiej,
ugrupowania,którezamierzałodo1992rokuwprowadzićwżycieswobodyprzepły-
wuosób,towarów,usługikapitału.ZjednejstronyelityrządzącewPolscebyłyza-
niepokojonezasięgiemizakresemzmianpolitycznychiinstytucjonalnychzapowia-
danychprzezEWGimocnotedziałaniakontestowały.Zdrugiejstronynapoczątku
latosiemdziesiątychwładzePRLoczekiwaływsparciagospodarczego,technologicz-
nego,atakżefinansowegozestronywiodącychpaństwEWG.Jednocześnie,szukając
sposobównapozyskaniepomocyzestronyWspólnoty,niezamierzanocałkowicie
zmieniaćpryncypiówzarównowpolitycewewnętrznej,jakizagranicznej.Prezen-
tującpolskiereakcjenaprocesintegracjieuropejskiejwlatachosiemdziesiątychnie-
podobnapominąćeksperckichanalizpolskichekonomistówibadaczystosunków
międzynarodowychkojarzonychgłówniezPolskimInstytutemSprawMiędzynaro-
dowych.ObszerneopracowaniagłównieWirginiiGrabskiej,G.Bernatowicz-Bierut,
StanisławaMiklaszewskiego,StanisławaParzymiesaalerównieżR.Ławniczakapo-
święconewłaśnieczłonkostwuGrecjiorazobuiberyjskichkrajówwEWG,atakże
ocenyMSWPRLzachowanewInstytuciePamięciNarodowejorazArchiwumAkt
NowychwWarszawiedostarczałyoneelitomPRLobiektywnegoobrazusytuacjigo-
spodarczejwEuropieZachodniej.ByłytakżepunktemodniesieniadladziałańPolski
naareniemiędzynarodowej.Niekiedybyłyteżstymulatorempozytywnychdziałań
ipożądanychzmian,czasemniekorzystnymwydarzeniem,którenależałojakośwy-
tłumaczyćspołeczeństwu.Kiedyjednakokazałosię,żeogłoszonyprzezWojciecha
Jaruzelskiegowgrudniu1981rokustanwojennyinałożonewjegowynikuprzez
USAiwiększośćpaństwEWGsankcjeekonomiczneifinansoweutrudniająwyjście
Polskizdługuzagranicznego,pomoczestronypaństwEWGmiałasięokazaćklu-
czowadlarozwiązaniaproblemówpolskich.
OwarunkachpolitycznychiekonomicznychstawianychPolsceprzezWspól-
notęEuropejskątraktujeostatniaczęśćpracy.ZbliżeniePolskizEWGbyłomoż-
liwedziękisystematycznemuspełnieniutychwymogów.Zapewneniebyłoby
12
