Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tychwojną,awięcrównieżdokrajówsocjalistycznych,wtymPolski.Polska
tymczasempo1945rokustałasiękrajemsatelickimZSRR.Początkowopierw-
szypowojennyrządpolskipodprzewodnictwemEdwardaOsóbki-Morawskiego
dysponowałwzględnąautonomią,jednakjużwkrótceumiarkowanasamodzielność
Polskizniknęła,awszystkiedecyzjepolityczneigospodarczeWarszawamusiała
konsultowaćzMoskwą.Takbyłorównieżwprzypadkuplanuamerykańskiegose-
kretarzastanuiinnychpropozycjiwramachideiintegracjiEuropy15.
WPolsceLudowejplanMarshallautożsamianoprzedewszystkimzimperia-
lizmemamerykańskim,który,zdaniemjegoprzeciwników,wprostejliniinawią-
zywałdoprzedwojennychburżuazyjnychpropozycjiniemieckichczyteżfran-
cuskich:npastorNaumannstałsięautorempostulatu«Mitteleuropy»,federacji
środkowoeuropejskiejpomyślanejjakozarodekkapitalistycznejfederacjiświa-
towejpodpanowaniemjunkrówiburżuazjiniemieckiej[ł]StanyZjednoczone
Briandai«Paneuropa»Coudenhove-Calergiegobyłyrównieżpomyślanejakona-
rzędzieimperializmufrancuskiegowzględnieniemieckiego.Obecniewszystkiete
tendencjeprzejąłnaswójużytekimperializmamerykański”16.
WpierwszychlatachpozakończonejIIwojnieświatowejówimperializmame-
rykański,anastępniezachodnioniemiecki,nałamachprasypolskiejprzybrałwręcz
formękarykaturalną17.PrezentowanozdjęciaośmieszającepolitykówRFN,Fran-
cji,WielkiejBrytaniiiUSAorazwysuwaneprzeznichpropozycje.Najczęściejłą-
czonojezodrodzeniemimperializmuniemieckiegoizapowiedziąwybuchunowej
wojny.Działaniatemiałynaceluuświadomieniespołeczeństwupolskiemurzeko-
mychzagrożeńwynikającychzewentualnegowprowadzeniawżyciewEuropie
tychpropozycji,zdrugiejstrony,osłabićimpetzwolennikówzjednoczeniaStarego
Kontynentu.
Tużpoogłoszeniuplanuamerykańskiegosekretarzastanuwprasiepolskiejpo-
jawiłysiępierwszekomentarzenawiązującegłówniedokonsekwencjiwdrożenia
programupomocygospodarczejdlaEuropy.
12czerwca1947rokunałamachnŻyciaWarszawy”PolskaAgencjaPrasowa
informowałaowarunkach,najakichmiałabybyćprzekazanapomocamerykań-
ska.Wartykulezatytułowanym:CzytakmawyglądaćplanMarshalladlaEuropy?
podkreślono,żezgodniezzapowiedziąUSAprzeznacząsporeśrodkifinansowe
dlaEuropy,aletylkodlapaństwzwalczającychkomunizm,wzwiązkuzczympre-
mierWłochbyłzmuszonydoodwołaniazrządusocjalistówikomunistów.Zkolei
pomockredytowadlaWęgier,wramachtegosamegoplanu,zostaławstrzymana.
WkomentarzuPAPoceniła,żepostawaUSAjest:njaskrawymwyrazemtragedii
15JakzauważaK.Popowicz,w1950roku,zinspiracjisowieckiejkomunistycznepartiepaństw
tzw.szóstkioskarżyłyswojerządyiplanSchumanaozdradęinteresównarodowychnarzeczUSA
izachodnioniemieckiegokoncernuKruppa.Zob.K.Popowicz,Historiaintegracjieuropejskiej,
Warszawa2006,s.268.
16A.Muszkat,Ideologiaamerykańskiegoimperializmu-ciągdalszyhitleryzmu,PISM,War-
szawa1950,s.12-13.
17J.Ślęzak,ArmiaeuropejskaczynowyWehrmacht?PlanyutworzeniaEuropejskiejWspólno-
tyObronnejwkarykaturzepolskiejnaprzykładzieczasopismasatyrycznego„Szpilki”1950-1954,
nPolitykaiSpołeczeństwo”2013,nr1(11),Rzeszów.
18
