Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Przedmowa
uniemożliwiająbezpłatneidozwoloneprawemkorzystaniezchronionychtreści.
Internetzmieniłcałkowiciefilozofięeksploatacjidóbrniematerialnych,zarówno
wzakresiedystrybucji,jakidalszegoudostępnianiautworów.Wdobiedzisiejszej
tracinaznaczeniuposiadanieegzemplarzajakiegośdzieła,abardziejliczysię
dostępdoniego.Zmianywużytkowaniudziełdotycząprzedewszystkimrze-
czywistościcyfrowejiobejmujątakiesposobykorzystaniazdóbr,jakstreaming,
udostępnianietreścinażądanie,linkowanielubteżprzechowywanieplików
wchmurach.
Dlaprawodawstwadużewyzwaniestanowiądziałaniaplatforminterne-
towych,będącychagregatoramitreści(jakYouTube,Netflix,GoogleNews,
Wykop.pl,czyChomikuj.pl)iopierającychswojemodelebiznesowenaudo-
stępnianiudóbr(wtymtychobjętychochroną),atakżerozwójnowychmediów
(wtymmediówspołecznościowych),którezuwaginaichinteraktywnycharakter
sąbardziejatrakcyjneniżtradycyjneprasa,radioitelewizja.Łatwośćkomuni-
kacjiinternetowejumożliwianietylkoszerokąwymianępoglądów,aleotwiera
równieżdostępdowszelkichtreściorazsprzyjaichrozprzestrzenianiu.Jednak
konsekwencjąpopularnościnowychformkomunikacyjnychsąstratydlapod-
miotówpragnącychkontynuowaćdystrybucjęchronionychtreściwsposóbtra-
dycyjny,gdyżodnotowująonemalejąceprzychodyzesprzedażyegzemplarzy
dzieł(muzyki,filmów,gierkomputerowych,kolportażuprasydrukowanejitd.).
Zmianywsposobachkorzystaniazchronionychtreścirodząróżnegorodzaju
pytaniaprawne,jaknp.oodpowiedzialnośćpośrednikówinternetowychwprzy-
padkunaruszeńprawautorskichipokrewnychlubosystemwynagradzania
ztytułuwykorzystywaniacudzychtreści(np.wprzypadkulinkowaniaartykułów
prasowych).Ponieważzmianytepociągajązasobąkoniecznośćdostosowania
przepisówprawaautorskiegodonowychformeksploatacji,pojawiająsięnaci-
skiwobecustawodawcyzestronypodmiotówdążącychdozapewnieniasobie
odpowiednichpraw.
Rewolucjatechnologicznaspowodowałaprzybliżenieobywatelomtematu
prawaautorskiego,ponieważwwielukwestiachdotykaichbezpośrednio.Wystar-
czyprzywołaćtutajkontrowersje,jakiewroku2012wywołałaUmowahandlowa
dotyczącazwalczaniaobrotutowaramipodrabianymiACTA(ang.Anti-Counter-
feitingTradeAgreement),kiedytematykazwiązanazprawamiautorskimiweszła
dobieżącejdebatypublicznej.Obszarzawiłyitechnicznystałsięnośnypoli-
tycznie,anawetwywołałpartyjnepodziały,cobyłoszczególniewidocznewgło-
sowaniachParlamentuEuropejskiegonadkolejnymiwersjamiprojektowanej
Dyrektywyoprawieautorskimnajednolitymrynkucyfrowym(DyrektywaDSM,
zang.DigitalSingleMarket).Oupolitycznieniutegoobszarumożeświadczyć
takżepróbablokowaniaprzezPolskęprzyjęciaww.dyrektywywRadzieUE,
anastępniezaskarżeniejejdoTrybunałuSprawiedliwościUE.PrzypadekACTA
