Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
źródłoprzepisówpostępowaniakarnego.Zawieraregulacjewszystkichpodstawo-
wychkwestiizwiązanychzpostępowaniemkarnym,wtymjegoprzebiegu,pozycji
uczestników,znaczeniadokonywanychczynności,zasadprocesowych.Odchwili
uchwaleniapoddanybyłlicznymnowelizacjom(ponad150nadzień1.09.2022r.).
PodstawoweznaczeniedlaprocesukarnegomaKonstytucjaRzeczypospoli-
tejPolskiej,którazawieralicznebezpośrednieipośredniegwarancjeprocesowe,
anadtookreślapodstawyfunkcjonowaniaorganówpaństwaigranicprzekazanych
imkompetencjiwładczych(szerzejzob.pkt18).
Źródłamipostępowaniakarnegosątakżeratyfikowaneumowymiędzynaro-
dowe,dwu-iwielostronne,wtymm.in.EuropejskaKonwencjaPrawCzłowieka
czyMiędzynarodowyPaktPrawObywatelskichiPolitycznych.Zgodniezart.91
ust.2KonstytucjiRPratyfikowanaumowamiędzynarodowamapierwszeństwo
stosowaniaprzedustawą,azatemjejprzepisymająpierwszeństwoprzedprzepi-
samiKodeksu.WzwiązkuzprzystąpieniemdoUniiEuropejskiejistotnymźródłem
wobszarzeprawakarnegoprocesowegosątakżeunijneaktyprawne(dawniejde-
cyzjeramowe,aktualnierozporządzeniaidyrektywy),wymagająceimplementacji
doustawypolskiejalboobowiązującebezpośrednio(zob.rozdział
XVI
).Wiążesięto
zwdrażaniemprzezpaństwaczłonkowskie,takżePolskę,minimalnychstandardów
procesowychbezpośredniodoswojegosystemuprawnegowramachwspółpracy
wUE(najczęściejwdzialeXIIIk.p.k.,np.wzakresieENA,prawadoinformacji,
pomocyprawnejzurzędu)albozbezpośrednimobowiązywaniemdyrektyw(tak
jakwprzypadkudyrektywy2013/48/UEodostępiedoadwokata).
Licznesątakżeinneźródłanormatywnewpostaciustawirozporządzeń.Wśród
tychpierwszychwymienićnależyprzedewszystkimKodekskarny.Obokniegosą
totakże:ustawaoświadkukoronnym,ustawaoochronieświadkaipokrzyw-
dzonego,Kodekskarnywykonawczy,Kodekskarnyskarbowy,ustawaoSądzie
Najwyższymczyustawyoustrojusądówiprokuratury.Istotnesąjednaktakże
aktywykonawczewpostacirozporządzeńMinistraSprawiedliwościorazMini-
straObronyNarodowej,wydawanenapodstawiedelegacjizawartejwKodeksie
postępowaniakarnego,określającewarunkitechnicznewykonywaniaokreślonych
czynnościprocesowych(np.przesłuchaniaświadkaincognito).
Należyzwrócićuwagętakżenaorzecznictwosądowe,któreniestanowiźródła
wznaczeniunormatywnym,jednakmaistotnywpływnastosowanieprzepisów
procesowych,ichwykładnię,atakżewniektórychwypadkacheliminujeokreślone
przepisyczyichfragmentyzsystemuprawnego.Największywpływmaorzeczni-
ctwosądówpowszechnych(rejonowych,okręgowychiapelacyjnych)orazIzby
KarnejSąduNajwyższego(do2018r.takżeIzbyWojskowej).Sądytewydająroz-
strzygnięcianapodstawieprzepisówKodeksupostępowaniakarnego,azatembez-
pośredniodecydująosposobieichstosowania.WydawaneprzezSądNajwyższy
postanowienia,wyrokiorazuchwałyoddziałująnapraktykęwszystkichsądów
PAWEłWilińSki
49
