Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
karnymto„trybdochodzeniadoszybkiegorozstrzygnięciawprzedmiocie
procesujakoskutekporozumieniapomiędzyjegostronami,opartegonaobo-
pólnychkorzyściach”.Wistniejącychformachpolskiegoprocesukonsensualizm
ograniczonyjestwyłączniedouzgodnieńnastępczych,opartychnauprzednim
uznaniuprzezoskarżonegosprawstwa,ewentualnietakżewiny(art.335§1i2,
art.338a,art.387k.p.k.).Oznaczato,żecodozasadynieobejmujeontargowania
sięwzakresiewinyczyredukcjistawianychoskarżonemuzarzutów.
Najrzadziejstosowanepozostająnadalwewspółczesnymprocesiekarnym
metodykoncyliacyjne.Opartesąnarozwiązaniachmediacyjnychiwłaściwe
dlamodelikompensacyjnych.Modelekompensacyjnezakładajątakieukształto-
waniepostępowania,bypierwszeństwowśródmożliwychsposobówrozstrzyga-
niasporuuzyskiwałyte,wktórychdochodzidokompensacji,czylirozumianej
ogólnieindywidualnejnaprawy,tj.restytucjilubinnejformyrekompensatydla
ofiaryprzestępstwa(konfliktuwywołanegoprzestępstwem).Drogądochodzenia
dotychmodelipowinnybyćwsposóbnaturalnymetodyopartenakoncyliacji,czyli
rozstrzygnięciusprawypoprzezbezpośrednieporozumieniemiędzystronami
konfliktu.Instrumentempodstawowymdlametodkoncyliacyjnychjestmedia-
cja,uznawanazaklasycznyinstrumentrestorativejustice,czylisprawiedliwości
naprawczej.Zawierawsobierestytucjęjakoprzejawpogodzeniasprawcyzofiarą.
Wszerszymstopniupozwalanauwzględnienieinteresówpodmiotówbezpośred
-
niozainteresowanychrozstrzygnięciemtegokonkretnegokonfliktu.Upodstaw
mediacjileżyzałożenieodejściaodtradycyjniepojmowanegowymierzania
sprawiedliwościczypociąganiadoodpowiedzialnościkarnejwimieniuspo-
łeczeństwanarzeczindywidualnierealizowanejsprawiedliwości,kierowa-
nejdoofiaryprzestępstwaidlaniejprzeznaczonej.Mediacjaznanajestjuż
wielusystemomkarnoprocesowym.Niecieszysięjednakznaczącymzaufaniem.
Niejestteżprzesadnieczęstostosowana.Niezrozumieniedlamediacjiwynika
przedewszystkimzbrakuumiejętnościprzekonywaniastroncodojejzasadności.
Wiązaćtojednaktrzebagłówniezbrakiemrealnychkorzyścidlastronzesku-
tecznejmediacji,tj.wypracowaniakoncyliacyjnegorozstrzygnięcia.Wydajesię,
żezchwiląwprowadzeniarozwiązańpromującychmetodykoncyliacyjnepoprzez
realnekorzyściwynoszonezichstosowaniazainteresowanienimiiichefektyw-
nośćskokowowzrosną.Zasadniczokorzyścitemożliwebędądoosiągnięcia,jeśli
proponowanerozstrzygnięciaprocesowelokowanebędąnaprzedpoludotych-
czasowychtradycyjnychrozstrzygnięćwprocesiekarnym.Należyprzeztoro-
zumiećmożliwościinnegoniżwydaniewyrokuskazującegoiwymierzeniakary
ostatecznegorozstrzygnięciakonfliktuprzezorganyprocesowe.Zaliczyćdonich
możnaprzedewszystkimrozmaiteformyumorzeniapostępowaniakarnegolub
odstąpieniaodwymierzeniakary.Przykłademtakiejinstytucjibyłoumorzenie
kompensacyjnezuchylonegoobecnieart.59ak.k.
PAWEłWilińSki
55
