Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Reportażnapolskimrynkuksiążkido1989roku
ReportażwsłużbieWielkiejWojny
WpoczątkachIwojnyświatowej–zracjiswejrangiitotalnegocharakterunazy‑
wanejWielkąWojną34–wyraźniezmalałaprodukcjaisprzedażwydawnictwzwar‑
tychnaziemiachpolskich.JakzauważaJadwigaTeresaKowalewska:flCzytelnicy
zaabsorbowanidziejowymiwydarzeniamichwilowonaplandalszyodsuwali
książkę”35.Widocznyszczególniewlatach1914–1915zastójwobrocieksięgarskim,
któremutowarzyszyłaanalogicznastagnacjanarynkuprasowym36,motywowany
byłprzedewszystkimczynnikaminaturyekonomiczno-gospodarczej,wynika‑
jącymibezpośredniozprowadzonychwalkzbrojnychidokonanychprzeznie
spustoszeń.
Womawianymokresieszalejącainflacjaspowodowaławzrostcenksiążek
isurowcówniezbędnychdoichprodukcji,pogarszająctymsamymsytuację
materialnąwieluwydawcówidrukarzy.Kowalewskapodkreśla,żewyłącznie
stabilnefinansowoidobrzezorganizowaneoficynymogływówczasprzezwycię‑
żyćkryzysywydawnicze37.Toczącesiędziałaniawojenneznaczącoutrudniały
takżekolportażdruków.Naterenachaktywnychwalk,wskutekzamarciaruchu
pocztowegoiinnychkłopotówkomunikacyjnych,sprzedażksiążekustałaniemal
zupełnie,doczegoprzyczyniłasięrównieżmalejącawypłacalnośćnabywców.
Destruktywnywpływnaówczesnyruchwydawniczywywarłyponadtostraty
34Zob.M.J.Olszewska:CzłowiekwświecieWielkiejWojny.Literaturapolskazlat1914-1919wo-
becIwojnyświatowej.Wybranezagadnienia.Warszawa2004,s.9.
35J.T.Kowalewska:RepertuarwydawniczyliteraturypięknejnaziemiachpolskichwczasieIwojny
światowej.Wrocław1992,s.7.Wceluzachowaniamerytorycznejspójnościrozważańza‑
wartywdalszejichczęściprzeglądsytuacjiwydawniczejzlat1914–1918przeprowadzam
wsposóbświadomiepobieżny,ograniczającsiędozagadnieńniezbędnychdlaukazania
rozwojuwojennychksiążekreportażowychiquasi-reportażowych.Faktytereferujęzapu‑
blikacjamiKowalewskiej,któraomawiaówczesnąprodukcjęliterackąwsposóbszczegóło‑
wyiwyczerpujący.
36WybuchIwojnyświatowejprzyczyniłsiędozahamowaniarozwojuprasypolskiejwe
wszystkichzaborach.Proceszawieszanialublikwidacjipismosiągnąłnajwiększąskalę
wGalicji.NajbardziejodpornanazaistniałeutrudnieniaokazałasięnatomiastprasaKró‑
lestwaPolskiego,ukazującasięgłówniewWarszawie,choćitu–wzwiązkuzcenzurąwo‑
jennąnakładającąnoweobostrzenianawydawców,redaktorówidrukarzy–odnotowano
spadekliczebnościwydawanychtytułów.Wpoczątkachwojnystabilnąpozycjęwobrębie
prasywarszawskiejzachowałyprzedewszystkimdziennikiporuszającebieżącetematy
społeczno-polityczne,będąceodpowiedziąnapowszechnywówczasflgłódinformacji”.
Zob.R.Godlewska:PrasawarszawskawpierwszymrokuIwojnyświatowej.flRocznikHistorii
CzasopiśmiennictwaPolskiego”1962,t.1,s.246–268.
37J.T.Kowalewska:Repertuarwydawniczy…,s.65.
36