Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17
tojednakinnowacyjnośćirozwój,aefektemingerencjijestjedyniecentralizacja
władzyiupaństwowieniegospodarki6.
Najszerzejzagadnieniestabilnościsystemuspołecznego(któregopodsystemem
jestsystemekonomiczny)wkontekścierównowagiopisałT.Parsons7,który
uzależniłtrwaniesystemuiwszystkichjegopodsystemówodspełnieniaczterech
wymogówfunkcjonalnych,tj.zdolnościdoadaptacji,osiąganiacelów,integracji
iutrzymywaniawzorówdziałania(adaptation,goalattainment,integration,
latentpatternmaintenance–AGIL).Dziękispełnieniutychwymogówsystem
znajdujesięwstanierównowagidynamicznej,zapewnionesąteżjegociągłość
irozwój.
JakpodkreślaW.Rogowski,termin„stabilnośćsystemufinansowego”(„stabil-
nośćfinansowa”)jeststosunkowonowy,asamozjawiskojestnatylezłożone,na
ileskomplikowanyjestsystemfinansowy8.Naforumpublicznymostabilności
finansowejporazpierwszyzaczętodyskutowaćwczasietzw.wielkiejdepresji.
Problempowróciłnapoczątkulat80.XXw.nafaliupadłościmałychiśrednich
bankóworazkasoszczędnościowo-pożyczkowych,spowodowanejnadmierną
koncentracjąryzykanarynkunieruchomości.Temattenstałsięprzedmiotem
większegozainteresowaniabankówcentralnychwdrugiejpołowielat90.
XXw.(podobniejakproblemstabilizowaniacenwdekadziepoprzedzającej)9
iwczasieostatniegoglobalnegozałamaniagospodarczegozapoczątkowanegona
amerykańskimrynkuwierzytelnościhipotecznych10.Wliteraturzeprzedmiotu
ideastabilnościfinansowejpojawiłasięjużwXIX-wiecznejkoncepcjiinstytucji
pożyczkodawcyostatniejinstancjisformułowanejprzezH.ThorntonaiW.Bage-
hota,aleautorzyciniepodjęlipróbydoprecyzowaniategopojęcia11.Wlatach50.
6J.Kornaiwpublikacjach,takichjak:J.Kornai,Anti-Equlibrium.Teoriasystemówgospodar-
czych.Kierunkibadań,PWN,Warszawa1973;J.Kornai,Niedobórwgospodarce,PWE,Warszawa
1985;J.Kornai,B.Martos,Non-PriceControl,AkadémiaiKiadó,Budapest1981,stworzyłzarys
koncepcji,którastanowiłaprzeciwwagędlateoriirównowagiogólnejL.Walrasa,atakżepodjął
próbęstworzeniapodstawowegosłownikateoriisystemówgospodarczych(wprowadzającm.in.
takiepojęciajaksferarealnaisferaregulacjiwgospodarce).
7J.Szacki,Historiamyślisocjologicznej.Wydanienowe,WydawnictwoNaukowePWN,War-
szawa2002,s.817–818.
8Stabilnośćfinansowajestwartościąfundamentalnądlapolskiejgospodarki,„Home&Mar-
ket”2011,lipiec/sierpień(wywiadA.PatekzW.Rogowskim),s.32–33.
9P.Spicka,FinancialStabilityIssuesatCentralBanks,„BanksandBankSystems”2007,
vol.2,nr3,s.4.
10J.K.Solarz,Instytucjonalneaspektystabilnościfinansowej(w:)Nadzórkorporacyjnyasta-
bilnośćsektorafinansowego,red.P.Urbanek,UniwersytetŁódzki,Łódź2012,s.27.
11WedługbardzoogólnejdefinicjiW.Bagehotaz1873r.„systemfinansowyjeststabilny,jeśli
społeczeństwodarzyzaufaniemtakżeinneinstytucje,pozaBankiemAnglii”(por.D.S.Bieri,Les-
