Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cechącharakterystycznąprogresjiglobalnejjestto,iż:
•nagranicachprzedziałównastępujegwałtownywzrostpodatku,
•wramachjednegoprzedziałuobciążeniemacharakterproporcjonalny.
Wzrostpodatkunagranicachprzedziałówjestrzeczywiściegwałtownyiwżaden
sposóbnieuzasadniony.Łagodzenietegozjawiskanastępujezapomocąstopypośred-
niej,tzw.międzystopia.Wprzytoczonymprzykładzieprzedstawiasiętonastępująco:
1)podstawępodatku10001dzielisięnadwieczęści–10000i1,
2)od10000obliczasiępodatekwedługstawki10%idodajenadwyżkę1zł,co
razemstanowi1001zł,
3)wtensposób,popotrąceniupodatkuoddochodu10001,pozostajetaka
samakwota,copopotrąceniupodatkuod10000,tj.9000zł(wprzypadkubraku
międzystopia–8000,80zł),
4)takimechanizmstosujesiędoczasu,ażpodatnikowimającemudochody
opodatkowanestawką20%popotrąceniupodatkupozostaniekwotawyższaod
9000zł.Wprzykładzieodpowiadatopodstawieopodatkowaniarównej11251zł
(11251×0,8=9000,80zł).
Progresjaszczeblowanaznalazłazastosowaniem.in.wpolskimpodatkudo-
chodowymodosóbfizycznych.Wodróżnieniuodprogresjiglobalnejwyższejstawce
podlegajedynienadwyżkadochodówponadgranicępoprzedniegoprzedziału.Pra-
widłowośćtęujmująrysunek1.3itabela1.2.
Jeżelizakryteriumprzyjmiesiętempowzrostuprzeciętnejstawkipodatkowej
przystałejdługościprzedziałówpodatkowych,progresjębezpośredniąpodzielić
możnana:liniową,przyspieszonąiopóźnioną.
Progresjaliniowawystępujewtedy,gdydlakolejnychprzedziałówpodatkowych
stawkapodatkowarośnieostałąliczbępunktówprocentowych,wprogresjiprzy-
spieszonejwzroststawkizprzedziałunaprzedziałjestcorazwiększy,wopóźnionej
zaścorazwolniejszy9.Poglądowoformyteprezentujetabela1.3.
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawieA.Komar,Finansepubliczne,op.cit.,s.126.
Rysunek1.3.Progresjaszczeblowana
9Wpraktycemogąwystępowaćteżformymieszaneprogresji,np.wPolscewlatach1994–1996
stawkiwynosiłykolejno:21,33i45%.
19
