Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40|BadanianadstarożytnymEgiptemwPolsce
NaczasyKekropsaKeckermanndatujeteżdziałalnośćwielkiegofilozofa
egipskiegoMerkurego(Hermesa)Trismegistusa
Isocrates88inPanathenaicofloruiteotaemporequoCecropsregnavitMercurius
TrismegistusAegyptioriiPhilosophusadmirandus,cuiusadhucquaedemscripta
errant89.
OdstarożytnościpoczasynamwspółczesnetematHermesaijegonaukpo-
wracałwliteraturzeegiptologicznejwielokrotnie.Jużwantykubyłonsymbolem
wiedzyimądrości.ZatakiegouważałgopiszącywIIIwiekuTertulian,jeden
zojcówKościoła,aopiniępowtarzanojeszczewXIXwieku90.
OciągłościpopularnościHermesaświadczyteżjegoobecnośćwikonogra-
fiiśredniowiecznejEuropy.NaposadzcekatedrywSiennieznajdujesięmozaika
z1488roku91przedstawiającaHermesaTrismegistusa.Przedstawieniutowarzy-
sząłacińskienapisy.Wdolnymwierszu:nHermisMercuriusTrismegistuscon-
temporanusMoysi”;polewejstronienakartachotwartejksięgi:nSuscipiteoli-
tearasetlegesEgiptii”-poprawejstronienapłycietrzymanejprzezsfinksy:
nDeusOmniumCreator/SecumDeumfecie/Visibilemethunc/FecitPrimus
etSolum/QuooblectatusEst/ValdeamavitpropriumFilum/Quiappellantur
SanctumVerbum”92.
DziełaprzypisywaneHermesowiTrismegistusowi,począwszyodstaro-
żytności,wielokrotniewydawanoikomentowano93.Znalezienieodpowiedzina
pytanieojegopochodzenieiczasdziałalnościzdaniemwieluautorówmiało
przynieśćrozwiązaniewszelkichproblemówzwiązanychzpoczątkiemipocho-
dzeniemcywilizacjistarożytnegoEgiptu.Zastanawianosięteżnadznaczeniem
88Isokrates(436-338p.n.e.)-greckimówcaiteoretykwymowy.
89Keckermann1610b,s.168.
90JeszczeChampollion(1992,tabl.15b-c)uważał,żeistniałytrzyżyjącekolejnoposobieposta-
cienoszącetoimię.
91Zob.Grimm2008,s.122.Seri(2006,s.88)datujemozaikęnarok1482;teżpropozycje
wcześniejszejdatacji-narok1480.
92AutorstwomozaikiprzypisywanejestGiovanniemudiStefano(1443-ok.1504[zdaniemAl-
fredaGrimma2008,s.122]lub1506;Iversen[1988,s.181,przypis2]nazywagoGiovannimdi
MaestroStephano).Chciałbymzwrócićuwagęnafakt,żekilkalatwcześniej,wroku1463,na
dworzeMedyceuszyweFlorencjiprzetłumaczonoprzechowywanytamod1460rokugreckiręko-
pisCorpusHermeticum,aw1471rokuwydanodrukiempodtytułemPimander.
93
Uważasię,żeliczący18traktatówCorpusHermeticum,októrymwzmiankipojawiająsię
wcześniej,bowIwiekup.n.e.,ostatecznykształtuzyskałpomiędzyIaIVwiekiemn.e.Najstar-
szyzachowanydzisiajfragmentpapirusuzpismamiHermesadatowanyjestnaIIlubIIIwiekn.e.
KlemensAleksandryjskiprzypisywałmu36dziełzfilozofiii6zzakresumedycyny.