Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział4.Rodzajepodatków
69
poczynieniewtymmiejscuzastrzeżenia,żenienakażdympoziomiestrukturyza-
rządzaniapaństwemorganyzarządzającemusządysponowaćdochodamipodatko-
wymi.NaprzykładwPolsceniemaodrębnychpodatkówpobieranychnaszczeblu
powiatuczywojewództwa,sątylkopodatkipaństwowe(tj.centralne)igminne,acz-
kolwiekpowiatyiwojewództwaotrzymujązagwarantowaneimustawowoudziały
wdochodachzniektórychpodatkówpaństwowych.
Sporeznaczeniepraktyczne,zwłaszczawaspekcieporównawczym,maklasyfikacja
podatkówużywanaprzezOECD.Maonacharakterhybrydowy,mieszany,gdziespo-
reznaczeniemaekonomicznacharakterystykaposzczególnychpodatków.
Klasyfikacjata,wuproszczonymujęciu,prezentujesięnastępująco:
1)podatkioddóbr(towarów)iusług,
2)podatkioddochodów,zyskówikapitału,
3)składkinaubezpieczeniaspołeczne,
4)podatkiodwynagrodzeńpłaconeprzezpracodawców,
5)podatkiodwłasnościmajątku,
6)pozostałepodatki.
2.Podatkidochodowe
2.1.Pojęciedochodu
Ideaopodatkowaniadochodukształtowałasięstopniowo,przezwieki.Elementy
opodatkowanianawiązującedoosiąganego-rzeczywistegobądźtylkodomniema-
nego-dochodu(takjakjestonwspółcześnierozumiany)możnadostrzecjużwsta-
rożytności,wpodatkach,którenawiązywałydozdolnościponiesieniaciężarupodat-
kowego.PodatekdochodowywścisłymtegosłowaznaczeniupojawiłsięwEuropie
naprzełomieXVIIIiXIXw.Jegokonstrukcjawsposóbotwartyibezpośredniodnosi
siędonadwyżkimajątku(korzyści)osiągniętejprzezpodatnikazjegodziałalności
wdanymokresieobliczeniowym.Jesttowięcnajbardziejprecyzyjnyinstrumentpo-
datkowegopodziałuproduktukrajowego,nawiązującywsposóbnajpełniejszydo
zdolnościpodatkowejobywatela2.
Pojęciedochoduwiążesięzkorzyściami,jakieprzynosijednostcegospodarują-
cejokreślonadziałalność.Tekorzyścitosumaprzychodówztejdziałalności,
zuwzględnieniemjednakponiesionychwydatków,stratitp.,któremożnaokreślić
ogólniejakokosztyuzyskaniaprzychodu.Dochódrozumianyjesttujako„rezul-
tat(dodatni)netto”działalności.Wliteraturzedotyczącejpodatkówprzyjmujesię,
żenajbardziejmiarodajnawtymwzględziejestkoncepcjaSchanza-Haiga-Simonsa,
2B.Brzeziński,Prawopodatkowe.Zagadnieniateoriiipraktyki,Toruń2017,s.157in.
