Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Zakreślenieobszarubadawczego
11
sięmówi,idotego,cosięotymmówi1,czylirzeczownikówiczasowników.
Jednakżeniemożnazapominać,inieuchodziłotorównieżuwadzefilozofów
ijęzykoznawców,że,jakpisząautorzydziełarekapitulującegoteoretyczneroz-
ważaniaojęzyku:
[…]istniejeogromna,pstramasawyrażeńradykalnieodmiennych
odkanonicznychimioniczasowników,alejednocześnieściśleznimi
współpracujących,awięc„składnioworelewantnych”.Pozatakimiwy-
rażeniamiskładnioworelewantnymipozostajejeszczeinnagromada
wyrażeń,wyrażeńwszczególnysposóbobcychimionomiczasowni-
kom,boswoiście„askładniowych”,synkretycznych,wyrażeńocharak-
terzegotowychwypowiedzeń:sąto„wykrzykniki”lubwyrażeniajakoś
wstosunkudonichpokrewne-pokrewnychwłaśniezewzględuna
braktowarzyszącychim„miejscdozapełnienia”,czyli,jaksiętookreśla,
„miejscwalencyjnych”.(Bogusławski,Drzazgowska2016:633)
Jakjasnowynikazwcześniejszychuwag,wpolumojejobserwacjiznajdą
sięwłaśniete„askładniowe,synkretycznewyrażeniaocharakterzegotowych
wypowiedzeń”,azatempracajesthistorycznymopisemgrupyjednostek,które
występująwjednorodnejfunkcji:sątojednostki,któremogąsamodzielnie
stanowićodpowiedźnapytanieorozstrzygnięcie.Tworząonepodzbiórtzw.
dopowiedzeń,którewjednymzistniejącychpodziałównaczęścimowy
(Laskowski1984)zostaływyodrębnionejakomającaswojącharakterystykęczęść
mowy.Wśróddopowiedzeńmieszcząsiębowiemrównieżte,którekonstytuują
samodzielnewypowiedzenie,sąkontekstualne,niemusząjednakbyćodpowie-
dziąnapytanieorozstrzygnięcie-zaliczadonichLaskowskitakżenaprzykład
kontekstualne,samodzielnesyntaktyczniewłaśnie,zob.:
Onmusitampójść.–Właśnie2.
Wliteraturzelingwistycznej(por.np.Holmberg20163)obecnejestrozróż-
nienienaanswers(odpowiedzi)irejoinders(repliki).Wniniejszejmonografii
zajmujęsięprzedewszystkimodpowiedziami,natomiastotzw.replikachje-
dyniewspominam,zauważającichodrębność,wrozdzialeVI.Dopowiedzenia
sązatemwtakimrozumieniuszerszymzbioremwyrażeń:mieszcząsięwnim
1Podziałtenodnosisiędowyróżnianiatematuirematu.
2Podkreśleniawprzykładach-M.P.
3AndreasHolmbergodwołujesiętudorozróżnienia,jakiegodokonaliMichaelA.Halliday
iRuqaiyaHasan(1976:206),którzyprzezrejoindersrozumiejąwszelkiewypowiedzenianastępu-
jącebezpośredniopowypowiedzinadawcyiktóresąściślezniąpowiązane.Responsesmieszczą
sięwtejgrupie,alenastępująpopytaniuorozstrzygnięcie(Halliday,Hasan1976,za:Holmberg
2016:8,przypis4).
