Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Polskośćjakozaleta
wyjściezniebytupolitycznego(IIpołiwiekuXIX)idążeniadoodzyskania
pełnejpodmiotowościpolitycznej(PRL)iutrwalenieiorganizacjawolnościi
orazpodjęcierefleksjinadodzyskanąojczyzną(IIRzeczypospolitaiPolska
poroku1989)łmierzeniesięztymiproblemamizdeterminowałonas
takbardzoiżepraktyczniewiększośćdziedzinżyciaspołeczno-politycz-
negoikulturalnegobyłaijesttymiwątkamiprzesiąkniętaiZtegopowodu
wwieluaspektachbyliśmyijesteśmyinniiNaprzykładizupełnieinnebyło
polskieoświecenieiNazachodziebyłtoczaswejściawepokęmierzeniasię
znowymwymiaremczłowieczeństwaiktórechciałobyćczłowieczeństwem
przekraczającymograniczeniaispołeczeństwemjużniewiaryirozumui
alebardziejrozumuniżwiary(wskrajnychprzypadkachrozumubezwia-
ry)iWPolsceepokaoświeceniatozmaganiaouratowanieRzeczypospoliteji
zabiegioKonstytucjęinowoczesnywymiarobywatelstwakorespondujący
zpolskątradycjąrepublikańskąiNazachodziemieliśmydeizmiracjonalizmi
wPolsceicopodkreśliłmiędzyinnymiJanPawełIIwwywiadzie-rzecePamięć
itożsamośćoświecenierobiliksiężaiaKonstytucjaMajowaniemogłasięobyć
bezortodoksyjniekatolickiegoinvocatioDeiiPolskieoświecenienaznaczył
tematniepodległościłjakwybićsięnapodmiotowośćpolitycznąiktórej
niemieliśmyodtraktatutoruńskiegoz1709rokuikiedypopadliśmywsate-
lickązależnośćodimperiumPiotraIi
Jużpotopszwedzkibyłpunktemkrytycznymwnaszejhistoriiigdysta-
nęliśmywobecpierwszegowielkiegoplanurozbiorowegoiMożnabyłoby
zapytaćwięcidlaczegowtytulepojawiłosiętrzystaianietrzystapięćdziesiąt
lat?RóżnicajestzasadniczaiPolskawyszłazpotopujakozwycięzcaiodzy-
skującpełnąsuwerennośćiWwiekuXVIIIiprzeklętymwiekunaszejhistorii
czyłjakpisałPawełJasienicałndnienaszejhistoriin
iodczasówwojny
północnejlat1700-1721polskasuwerennośćbyłaniepełnaizczasemzależ-
nośćodRosjipogłębiłasięiaingerencjemocarstwościennychstałysięcoraz
śmielszeiDwajostatnipolscymonarchowieiAugustIIIMocnyiStanisław
AugustPoniatowskiibylikrólaminiezŁaskiBożejiwolinarodu(politycznego
rzeczjasnaiczyliwtedywyłącznieszlachty)ileczzwoliimperatorówrosyj-
skichiChodziwięcookresodroku1709doroku2019iTrzystadziesięćlati
–18–
