Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Głównymmotywempodjęcianiniejszejpracyjestniepokójwychowawczy
wobliczuwielkościzagrożeńiszkódalkoholowychwśróddzieciimłodzieży.
Wokresieszkolnymmłodziludziepodejmująpróbyeksperymentowaniazróż-
nymiśrodkamiodurzającymi,aprzedewszystkimzalkoholem.Opierającsięna
badaniachpolskichiobcych,wymieniasięlicznenegatywnekonsekwencjepicia
alkoholuprzezdzieci.Sąto:wypadki(zwłaszczadrogowe)iwynikająceznich
zgony,kalectwoczyinnekłopotyzezdrowiem,przestępstwa,gwałty,niepowo-
dzeniaszkolne,konfliktyzrodzicamiiotoczeniem,łatwiejszydostępdoinnych
szkodliwychużywek(substancji).Wczesnainicjacjaalkoholowajestuważana
przezspecjalistówzajednązgłównychprzyczynpóźniejszychtrudności,zktó-
rymiborykająsięludziedorośli(np.wkarierzezawodowej).
Ważnymmotywemzainteresowaniasiętymtematemjeststwierdzonamała
skutecznośćelementarnychinajbardziejpopularnychprogramówprofilaktycz-
nychdlaszkół2.ProgramytewdużejmierzesąwspomaganeprzezPaństwową
AgencjęRozwiązywaniaProblemówAlkoholowych(PARPA),aod1997rokusą
współfinansowaneprzezgminy.Programytezawierająopracowane„technologie”,
tzn.opisanąstrategiędziałania,strukturę,materiałypomocniczeorazschemat
realizacji.Większośćznichjeststalepoddawanabadaniomnaukowympodwzglę-
demichskutecznościiulepszanawmiarędostarczaniawynikówtychbadań.Na
podstawietychbadańmożnastwierdzić,żeefektystosowanychprogramówsą
nieproporcjonalnedoponoszonychwysiłkówiśrodkówfinansowych3.
Skutecznośćtychprogramówjestniewielkazkilkuprzyczyn.Popierwsze,
opierająsięonenafragmentarycznejkoncepcjiwychowanka,biorącpoduwagę
główniejegosferęemocjonalną.Podrugie,wzbytmałymstopniuuwzględniają
negatywnydlażyciawwolnościiabstynencjikontekstspołecznyikulturowy4.
Programyteskupiająsięnauczeniuwychowankaasertywnegowyrażaniaemocji
orazsztukiodmawianiawobliczuszkodliwejpresjiotoczenia.Tymczasemokazuje
się,żenajważniejsząprzyczynązagrożeńsięganiaposubstancjeuzależniające
przezdzieciimłodzieżniejestanizławola,anilekkomyślnośćczyprzypadkowa
ciekawość,aniskłonnościczyuwarunkowaniagenetyczneorganizmu,leczkryzy-
sy–bolesnestanyemocjonalne.Ztegowłaśniewzględusubstancjeuzależniające
niesąjednakowoatrakcyjnedlawszystkich.Okazująsięoneatrakcyjnewstopniu
2J.Szymańska,Programyprofilaktyczne.Podstawyprofesjonalnejpsychoprofilaktyki,Warszawa
2000,s.51–73.
3Por.K.Bobrowski,K.Ostaszewski,Ocenaskutecznościprogramówprofilaktykialkoholowej
„Noe+DrugiElementarz”,„ProblemyAlkoholizmu”1997,nr7,s.6–9.
4Por.Z.Sareło,Postmodernistycznystylżyciaimyślenia[w:]Postmodernizm:wyzwaniedla
chrześcijaństwa,red.Z.Sareło,Poznań1995,s.9–27.
8