Poradnik inżyniera Tom 1

Jan Pilarczyk

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-19181-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

1071

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Poradnik inżyniera Tom 1. Red. Pilarczyk, Jan . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017, 1071 s. ISBN 978-83-01-19181-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Pilarczyk, J.

T1 Poradnik inżyniera Tom 1

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2017

SN 978-83-01-19181-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 195546, author = "", editor = "Pilarczyk, Jan", title = "Poradnik inżyniera Tom 1", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2017", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-19181-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Pilarczyk, Jan

TI - Poradnik inżyniera Tom 1

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2017

SN - 978-83-01-19181-8

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Pilarczyk, Jan. Poradnik inżyniera Tom 1 [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017 [dostęp: 22 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/poradnik-inzyniera-tom-1-jan-pilarczyk-195546.

Metale, stale, metalurgia, spawanie, spawalnictwo

Publikacja Wydawnictwa WNT, dodruk Wydawnictwo Naukowe PWN

Tom 1. Podstawowe i ogólne zagadnienia spawalnictwa: teoretyczne podstawy spawalnictwa, przegląd materiałów konstrukcyjnych, zasady obliczania, projektowania i kontroli połączeń spa...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-19181-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

1071

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa20
O zespole autorskim22
1. Klasyfikacja i charakterystyka procesów spawania i pokrewnych24
Literatura36
2.0. Wstęp38
2. Przetwarzanie energii do celów spawalniczych [1]38
2.1. Nagrzewanie skoncentrowanym światłem40
2.2. Nagrzewanie indukcyjne41
2.3. Nagrzewanie ciepłem wydzielonym na rezystancji41
2.4. Nagrzewanie łukiem elektrycznym42
2.5. Nagrzewanie strumieniem plazmy niskotemperaturowej45
2.6. Nagrzewanie wiązką elektronową46
2.7. Nagrzewanie wiązką laserową50
2.8. Nagrzewanie tarciowe51
Literatura53
3.1. Uwagi ogólne54
3. Cieplne procesy spawalnicze54
3.2. Przepływ ciepła i pole temperatur przy spajaniu58
3.2.1. Równanie różniczkowe przewodzenia ciepła58
3.2.2. Pole temperatur w przypadku napawania lub spawania ciała masywnego60
3.2.3. Pole temperatur w przypadku spawania i napawania63
3.2.4. Pole temperatur w przypadku zgrzewania płyt i prętów66
3.2.5. Napawanie wałków67
3.3. Wybrane zagadnienia topienia metalu, tworzenia się jeziorka spawalniczego i jego krystalizacji68
3.3.1. Jeziorko spawalnicze i jego wymiary68
3.3.2. Efektywność cieplna procesu spawania71
3.4. Nagrzewanie i topienie drutu elektrodowego71
3.5. Spawalniczy cykl cieplny75
3.5.1. Wielkość strefy wpływu ciepła77
3.5.2. Wielkości charakterystyczne cyklu cieplnego prostego78
3.5.3. Uwagi dotyczące cyklu cieplnego złożonego81
3.6. Metody określania pola temperatur i wyznaczania cyklu cieplnego w procesie spajania82
3.6.1. Metody numeryczne wyznaczania pola temperatur i cykli cieplnych83
3.6.2. Metoda termografii do oceny pola temperatur85
3.6.3. Pomiar bezpośredni temperatur i wyznaczenie cykli cieplnych86
Literatura88
4.1. Różnorodność metalurgicznych procesów spawania89
4. Metalurgia spawania89
4.2. Utlenianie i redukcja90
4.3. Odsiarczanie ciekłego metalu92
4.4. Odfosforowanie ciekłego metalu93
4.5. Wprowadzanie składników stopowych do spoiny94
4.6. Żużle spawalnicze96
4.7. Rozpuszczanie i wydzielanie gazów w ciekłym metalu99
4.7.1. Wodór w procesie spawania101
4.7.2. Azot w procesie spawania103
4.7.3. Tlen w procesie spawania104
4.8. Krystalizacja106
4.9. Pęcherze i pory gazowe w spoinach108
4.10. Wtrącenia niemetaliczne w spoinach109
4.11. Pęknięcia gorące w spoinach111
Literatura113
5.1. Proces spawania114
5. Podstawy metaloznawstwa spawalniczego i spawalność materiałów114
5.2. Cykl cieplny spawania115
5.3. Strefy ogólne złączy spawanych118
5.4. Strefy szczególne złączy spawanych121
5.4.1. Strefa starzenia w stalach niskowęglowych121
5.4.2. Strefa podhartowania w stalach C-Mn123
5.4.3. Strefa martenzytu odpuszczonego w stalach ulepszanych cieplnie124
5.4.4. Strefa wydzielania węglików w stalach austenitycznych125
5.4.5. Złącza spawane niejednorodne127
5.5. Obróbka cieplna złączy spawanych128
5.6. Określenie i definicja spawalności131
5.7. Rodzaje spawalności133
5.8. Metody oceny spawalności135
5.8.1. Metody teoretyczne135
5.8.2. Metody praktyczne139
5.9. Próby badania skłonności stali do pękania148
Literatura152
6.0. Podział stali i ich oznaczanie153
6. Stale stosowane na konstrukcje spawane153
6.1. Stale niestopowe155
6.2. Stale stopowe160
6.2.1. Węglowo-manganowe i mikrostopowe stale o podwyższonej wytrzymałości160
6.2.2. Stale walcowane termomechanicznie165
6.2.3. Stale ulepszone cieplnie165
6.2.4. Spawalność i wytyczne spawania drobnoziarnistych stali konstrukcyjnych167
6.2.5. Stale do pracy w bardzo niskich temperaturach (stale kriotechniczne)176
6.2.6. Stale konstrukcyjne do ulepszania cieplnego181
6.2.7. Stale na narzędzia184
6.2.8. Stale stopowe specjalne187
6.3. Stale do pracy w podwyższonych temperaturach190
6.3.1. Wprowadzenie190
6.3.2. Stale energetyczne niestopowe191
6.3.3. Stale energetyczne stopowe195
6.3.4. Spawalność stali energetycznych niestopowych200
6.3.5. Spawalność stali energetycznych stopowych205
6.4. Wysokostopowe stale odporne na korozję218
6.4.1. Ogólna charakterystyka stali odpornych na korozję218
6.4.2. Klasyfikacja stali odpornych na korozję według mikrostruktury219
6.4.3. Chromowe stale martenzytyczne219
6.4.4. Chromowe stale ferrytyczne222
6.4.5. Chromowo-niklowe stale z miękkim martenzytem225
6.4.6. Chromowo-niklowe stale austenityczne227
6.4.7. Austenityczno-ferrytyczne stale odporne na korozję (stale typu duplex)233
Literatura236
7.1. Nikiel i jego stopy239
7.1.1. Właściwości niklu239
7. Metale nieżelazne stosowane na konstrukcje spawane239
7.1.2. Spawalność niklu242
7.1.3. Stopy niklu243
7.1.4. Spawalność stopów niklu249
7.1.5. Spawanie niklu i jego stopów249
7.1.6. Problemy występujące podczas spawania stopów niklu i zalecenia odnośnie do technologii ich łączenia251
7.2. Miedź i jej stopy253
7.2.1. Właściwości miedzi253
7.2.2. Spawalność miedzi255
7.2.3. Spawanie miedzi256
7.2.4. Stopy miedzi257
7.3. Aluminium i jego stopy265
7.3.1. Charakterystyka aluminium265
7.3.2. Spawalność aluminium i jego stopów266
7.3.3. Spawanie aluminium i jego stopów270
7.3.4. Badanie technologii spawania aluminium i jego stopów277
7.3.5. Zgrzewanie aluminium i jego stopów279
7.3.6. Lutowanie aluminium i jego stopów281
7.4. Magnez i jego stopy283
7.4.1. Charakterystyka magnezu i jego stopów283
7.4.2. Stopy magnezu i ich spawalność284
7.4.3. Spawanie stopów magnezu286
7.4.4. Obróbka cieplna po spawaniu290
7.4.5. Zgrzewanie stopów magnezu290
7.4.6. Lutowanie stopów magnezu291
7.5. Tytan i jego stopy292
7.5.1. Wprowadzenie292
7.5.2. Spawanie tytanu i jego stopów299
7.5.3. Spawalność stopów tytanu301
7.5.4. Spajanie tytanu i jego stopów302
7.5.5. Problem zgrzewania tytanu i jego stopów312
7.5.6. Problem lutowania tytanu i jego stopów313
7.6. Metale specjalne313
7.6.1. Cyrkon314
7.6.2. Hafn315
7.6.3. Tantal315
7.6.4. Niob316
7.6.5. Beryl317
7.6.6. Uran318
7.6.7. Molibden i wolfram318
7.6.8. Srebro319
7.6.10. Platyna320
7.6.9. Złoto320
7.6.11. Ołów321
Literatura323
8.1. Materiały ceramiczne326
8.1.1. Obszar zastosowań materiałów ceramicznych326
8. Inne materiały stosowane na konstrukcje spawane326
8.1.2. Wybrane właściwości materiałów ceramicznych329
8.1.3. Podstawy procesów spajania materiałów ceramicznych332
8.1.4. Techniki spajania338
8.1.5. Konstrukcja złączy ceramiczno-metalowych342
8.2. Kompozyty metalowe343
8.2.1. Charakterystyka kompozytów metalowych343
8.2.2. Materiały wyjściowe345
8.2.3. Materiały faz wzmacniających346
8.2.4. Materiały osnowy348
8.2.5. Techniki spajania kompozytów metalowych350
8.3. Materiały do spajania materiałów ceramicznych i kompozytowych352
8.3.1. Spoiwa352
8.3.2. Inne materiały pomocnicze używane do spajania ceramiki i kompozytów364
8.4. Żeliwa365
8.4.1. Ogólna charakterystyka i podział żeliw365
8.4.2. Spawalność żeliw370
8.4.3. Wytyczne spawania żeliw372
8.5. Materiały dodatkowe do spawania żeliwa378
8.6. Tworzywa termoplastyczne379
8.6.1. Ogólne wiadomości o tworzywach termoplastycznych379
8.6.2. Ważniejsze właściwości tworzyw termoplastycznych381
8.6.3. Rodzaje tworzyw termoplastycznych386
8.6.4. Metody spajania tworzyw termoplastycznych391
8.7. Materiały dodatkowe do zgrzewania i spawania tworzyw termoplastycznych393
8.7.1. Materiały dodatkowe do zgrzewania393
8.7.2. Materiały dodatkowe do spawania396
Literatura397
9.0. Wstęp399
9.1. Rodzaje materiałów dodatkowych399
9. Materiały dodatkowe do spawania399
9.2. Spoiwa400
9.2.1. Charakterystyka ogólna spoiw401
9.2.2. Wymiary spoiw408
9.2.3. Stan dostawy spoiw411
9.2.4. Znakowanie spoiw413
9.2.5. Opakowanie414
9.2.6. Warunki transportu i magazynowania415
9.2.7. Przygotowanie spoiw do użycia416
9.3. Gazy techniczne417
9.3.1. Gazy osłonowe417
9.3.2. Gazy palne422
9.3.3. Gazy podtrzymujące palenie426
9.4. Topniki427
9.4.1. Topniki do spawania łukiem krytym427
9.4.2. Topniki do spawania innymi metodami436
9.5. Inne materiały dodatkowe438
9.5.1. Elektrody wolframowe438
9.5.2. Elektrody węglowe441
9.5.3. Elektrody topliwe do cięcia i żłobienia442
9.5.4. Podkładki formujące442
9.5.5. Pierścienie ceramiczne444
9.5.6. Mieszanki termitowe444
9.6. Materiały pomocnicze445
9.6.1. Materiały do czyszczenia przed spawaniem445
9.6.2. Środki ochronne przed odpryskami445
9.6.3. Materiały termoizolacyjne446
9.6.4. Kredki termoindykatorowe446
9.6.5. Środki trawiące po spawaniu446
Literatura447
10.1. Zalecenia ogólne449
10. Dobór materiałów na konstrukcje spawane449
10.2. Charakterystyki mechaniczne stali na konstrukcje spawane451
10.3. Wybór kategorii wytrzymałości stali459
10.4. Dobór stali ze względu na pękanie kruche462
10.5. Dobór stali do pracy w podwyższonych temperaturach466
10.6. Stale trudno rdzewiejące469
10.7. Dobór stali na konstrukcje obciążone zmęczeniowo471
10.8. Charakterystyka i dobór stopów aluminium na konstrukcje spawane473
Literatura478
11.0. Wstęp480
11. Materiały dodatkowe do spawania stali stosowanych na konstrukcje spawane480
11.1. Materiały dodatkowe do spawania stali niestopowych i drobnoziarnistych481
11.1.1. Elektrody otulone do ręcznego spawania łukowego482
11.1.2. Druty elektrodowe do spawania łukowego elektrodą topliwą w osłonie gazów i ich stopiwo485
11.1.3. Pręty i druty do spawania łukowego w osłonie gazów elektrodą wolframową (TIG) oraz ich stopiwo486
11.1.4. Druty elektrodowe i kombinacje drut-topnik do spawania łukiem krytym488
11.1.5. Druty proszkowe do spawania łukowego w osłonie i bez osłony gazowej489
11.1.6. Pręty do spawania tlenowo-gazowego492
11.1.7. Druty i kombinacje drut-topnik do spawania elektrożużlowego493
11.2. Materiały dodatkowe do spawania stali o wysokiej wytrzymałości493
11.2.1. Elektrody otulone do ręcznego spawania łukowego494
11.2.2. Druty elektrodowe, druty i pręty do spawania łukowego w osłonie gazów oraz ich stopiwo497
11.2.3. Druty elektrodowe i kombinacje drut-topnik do spawania łukiem krytym500
11.2.4. Druty proszkowe do spawania łukowego w osłonie gazowej500
11.3. Materiały dodatkowe do spawania stali żarowytrzymałych502
11.3.1. Elektrody otulone do ręcznego spawania łukowego502
11.3.2. Druty elektrodowe, druty i pręty do spawania łukowego oraz ich stopiwo505
11.3.3. Druty proszkowe do spawania łukowego w osłonie gazowej507
11.3.4. Pręty do spawania tlenowo-gazowego509
11.4. Materiały dodatkowe do spawania stali nierdzewnych i żaroodpornych510
11.4.1. Elektrody otulone do ręcznego spawania łukowego510
11.4.2. Druty elektrodowe, druty i pręty do spawania łukowego514
11.4.3. Druty proszkowe do spawania łukowego w osłonie i bez osłony gazowej518
Literatura521
12.0. Wstęp523
12. Materiały dodatkowe do spawania metali nieżelaznych stosowanych na konstrukcje spawane523
12.1. Materiały do spawania niklu i jego stopów524
12.1.1. Spoiwa niklowe525
12.1.2. Gazy osłonowe534
12.1.3. Topniki535
12.2. Materiały do spawania miedzi i jej stopów537
12.2.1. Spoiwa538
12.2.2. Gazy osłonowe544
12.2.3. Topniki544
12.3. Materiały do spawania aluminium i jego stopów545
12.3.1. Spoiwa aluminiowe545
12.3.2. Gazy osłonowe552
12.3.3. Topniki552
12.4. Materiały do spawania magnezu i jego stopów553
12.4.1. Spoiwa553
12.4.2. Gazy osłonowe554
12.5. Materiały do spawania metali reaktywnych i ich stopów555
12.5.1. Materiały do spawania tytanu i jego stopów555
12.5.2. Materiały do spawania cyrkonu i berylu oraz ich stopów556
12.6. Materiały do spawania metali wysokotopliwych i ich stopów556
12.7. Materiały do spawania metali szlachetnych i ich stopów557
12.8. Materiały do spawania metali niskotopliwych i ich stopów557
12.8.1. Materiały do spawania cynku i jego stopów557
12.8.2. Materiały do spawania ołowiu i jego stopów558
Literatura559
13.1. Cieplno-mechaniczne właściwości metali i stopów560
13. Naprężenia i odkształcenia spawalnicze560
13.2. Powstawanie naprężeń własnych564
13.3. Rozkłady naprężeń własnych569
13.4. Odkształcenia spawalnicze573
13.4.1. Odkształcenia poprzeczne574
13.4.2. Odkształcenia podłużne575
13.4.3. Odkształcenia kątowe578
13.5. Zasady minimalizacji naprężeń i odkształceń spawalniczych581
13.6. Odprężanie mechaniczne588
13.7. Stabilność wymiarowa konstrukcji593
13.8. Stabilizacja wibracyjna595
Literatura598
14.1. Charakterystyka złączy i spoin599
14. Projektowanie połączeń spawanych599
14.2. Przygotowanie brzegów złączy do spawania606
14.3. Oznaczanie i wymiarowanie spoin na rysunkach609
14.3.1. Postanowienia ogólne609
14.3.2. Znaki spoin610
14.3.3. Umiejscowienie znaków spoin na rysunkach610
14.3.4. Oznaczenia uzupełniające613
14.4. Wymiarowanie spoin614
14.5. Technologiczność konstrukcji spawanych616
14.6. Projektowanie połączeń spawanych – zalecenia ogólne617
Literatura636
15.1. Obliczenia statyczne637
15. Wytrzymałość połączeń spawanych637
15.2. Obliczanie wytrzymałości zmęczeniowej648
15.3. Obliczanie odporności na kruche pękanie662
Literatura670
16.1. Klasyfikacja wytwórców wyrobów spawanych671
16.1.1. Klasyfikacja zakładów przemysłowych na podstawie PN-87/M-69009671
16. Klasyfikacja i certyfikacja w spawalnictwie671
16.1.2. Klasyfikacja zakładów przemysłowych przez niektóre krajowe organizacje nadzorcze (UDT i PRS)673
16.1.3. Klasyfikacja zakładów przemysłowych w normach i przepisach europejskich676
16.2. Szkolenie i kwalifikowanie personelu spawalniczego678
16.2.1. System szkolenia i kwalifikowania personelu spawalniczego w Polsce678
16.2.2. Europejski system szkolenia i kwalifikowania personelu spawalniczego681
17.1. Zarządzanie przez jakość700
17. Zapewnienie jakości w spawalnictwie700
17.2. Systemy zapewnienia jakości701
17.2.1. System zapewnienia jakości według norm serii PN-ISO 9000:1996702
17.2.2. System zapewnienia jakości według norm serii PN-EN ISO 9000:2001704
17.2.3. Systemy zarządzania środowiskowego712
17.2.4. Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy714
17.2.5. Systemy zapewnienia jakości według normy PN-EN 729714
17.3. Procedura oceny zgodności wyrobu724
17.3.1. Moduły stosowane w ocenie zgodności wyrobu724
17.3.2. Dokumentacja techniczna727
17.3.3. Deklaracja zgodności728
17.3.4. Jednostki notyfikowane730
17.3.5. Znakowanie CE731
17.4. Certyfikacja w spawalnictwie732
17.4.1. Certyfikacja wyrobów spawalniczych732
17.4.2. Certyfikacja personelu733
17.4.3. Certyfikacja systemów jakości735
17.4.4. Instytut Spawalnictwa jako jednostka certyfikująca736
17.5. Przebieg procesu certyfikacji systemu jakości739
17.6. Jednostki akredytujące i autoryzujące748
17.6.1. Polskie Centrum Akredytacji748
17.6.2. Europejska Federacja Spawalnicza749
17.6.3. Międzynarodowy Instytut Spawalnictwa751
Literatura755
18.0. Wstęp758
18. Niezgodności spawalnicze złączy spawanych, zgrzewanych i lutowanych758
18.1. Niezgodności spawalnicze złączy spawanych761
18.1.1. Pustki gazowe761
18.1.2. Wtrącenia stałe769
18.1.3. Przyklejenia776
18.1.4. Brak przetopu778
18.1.5. Pęknięcia781
18.1.6. Niezgodności spawalnicze dotyczące kształtu złączy spawanych795
18.2. Niezgodności spawalnicze złączy zgrzewanych803
18.3. Niezgodności spawalnicze złączy lutowanych811
Literatura814
19.1. Zakres kontroli procesów spawalniczych817
19. Kontrola jakości w spawalnictwie817
19.2. Nieniszczące metody badań połączeń spajanych821
19.2.1. Badania wizualne823
19.2.2. Badania szczelności826
19.2.3. Badania penetracyjne831
19.2.4. Badania magnetyczno-proszkowe836
19.2.5. Badania prądami wirowymi845
19.2.6. Badania radiologiczne846
19.2.7. Badania ultradźwiękowe867
19.3. Niszczące metody badań879
19.3.1. Badania mechaniczne879
19.3.2. Badania metalograficzne892
Literatura899
20.1. System jakości w spawalnictwie915
20. Dokumentacja procesów spawalniczych915
20.2. Opracowanie dokumentacji systemu jakości w spawalnictwie916
20.3. Warunki techniczne przygotowania produkcji922
20.3.1. Analiza dokumentacji technicznej922
20.3.2. Technologiczny plan spawania923
20.4. Kwalifikowanie procedur spawalniczych926
20.4.1. Wstępna instrukcja technologiczna spawania WPS926
20.4.2. Instrukcja technologiczna spawania WPS926
20.5. Uznawanie technologii spawania929
20.5.1. Uznawanie technologii spawania na podstawie badań technologii spawania930
20.5.2. Uznawanie technologii spawania na podstawie stosowanych znanych materiałów dodatkowych do spawania935
20.5.3. Uznanie technologii spawania na podstawie uzyskanego doświadczenia937
20.5.4. Uznanie technologii spawania na podstawie standardowej technologii spawania łukowego937
20.5.5. Uznanie technologii spawania na podstawie badania przedprodukcyjnego spawania938
20.5.6. Uznanie technologii spawania lądowych i pozabrzeżnych rurociągów przesyłowych938
20.5.7. Protokół uznania technologii spawania WPAR938
20.6. Technologiczny plan spawania belek dwuteowych mostu drogowego938
Literatura955
21.1. Wstęp957
21. Ekonomika wytwarzania konstrukcji spawanych957
21.2. Wpływ rozwiązań konstrukcyjnych na koszty spawania958
21.3. Przygotowanie konstrukcji do spawania964
21.4. Organizacja produkcji966
21.5. Podstawowe wskaźniki wpływające na ekonomikę spawania966
21.5.1. Techniczna norma czasu spawania Tn967
21.5.2. Współczynnik czasu jarzenia się łuku Wj968
21.5.3. Współczynnik stapiania i wydajność stapiania969
21.5.4. Masa spoin972
21.5.5. Wskaźnik uzysku stopiwa Uc975
21.6. Koszty spawania975
21.6.1. Charakterystyka kosztów spawania975
21.6.2. Koszt materiałów dodatkowych do spawania976
21.6.3. Koszy robocizny bezpośredniej KR977
21.6.4. Koszt energii elektrycznej KEL978
21.6.5. Koszt urządzeń KU979
21.6.6. Koszt remontów KR980
21.6.7. Koszt powierzchni produkcyjnej KP980
21.6.8. Wzory na obliczanie kosztów bezpośrednich spawania poszczególnymi metodami980
21.6.9. Struktura kosztów spawania981
21.7. Możliwości obniżki kosztów spawania982
21.8. Efektywność ekonomiczna stosowanych metod spawania983
21.9. Koszty jakości984
Literatura985
22.1. Wstęp986
22. Technika komputerowa w spawalnictwie986
22.2. Spawalnicze bazy danych987
22.3. Komputerowe wspomaganie projektowania technologii spajania989
22.4. Komputerowe wspomaganie projektowania konstrukcji spawanych992
22.5. Modularne pakiety programowe992
22.6. Komputerowe wspomaganie projektowania stanowisk spawalniczych994
22.7. Komputerowe sterowanie procesami technologicznymi994
22.8. Komputerowe wspomaganie zapewnienia jakości995
22.10. Komputerowe wspomaganie ochrony zdrowia i środowiska997
22.9. Komputerowe wspomaganie obliczeń ekonomicznych997
22.11. Komputerowe wspomaganie w szkoleniu i egzaminowaniu998
22.12. Komputerowe wspomaganie badań w spawalnictwie998
22.13. Komputerowe wspomaganie w informacji naukowo-technicznej1000
22.14. Spawalnictwo w Internecie1001
22.15. Kryteria oceny i wyboru oprogramowania1002
Literatura1003
23.1. Zagrożenia zdrowia i bezpieczeństwa występujące przy pracach spawalniczych1005
23.1.1. Zanieczyszczenia pyłowe i gazowe1005
23. Bezpieczeństwo i higiena prac spawalniczych1005
23.1.2. Promieniowanie łuku spawalniczego1014
23.1.3. Hałas1017
23.1.4. Pole elektromagnetyczne1019
23.2. Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac spawalniczych1022
23.2.1. Wymagania bezpieczeństwa w organizacji spawalni i stanowiska spawalniczego1022
23.2.2. Wymagania bezpieczeństwa podczas użytkowania urządzeń spawalniczych i osprzętu oraz podczas wykonywania prac spawalniczych1025
23.3. Środki ochrony zbiorowej i indywidualnej stosowane na stanowiskach spawalniczych1027
23.3.1. Środki ochrony zbiorowej. Wentylacja1027
23.3.2. Środki ochrony indywidualnej. Ochrony oczu i twarzy1028
23.3.3. Środki ochrony indywidualnej. Odzież ochronna1032
Literatura1034
24. Spis spawalniczych przepisów krajowych i zagranicznych1036
Skorowidz1062

4070ROZPUSZCZANIEIWYDZIELANIEGAZÓWWCIEKŁYMMETALU

Gazywmetalachistopachwystępująwpostacizwiązkówchemicznych

(zwłaszczatlenków,wodorkówlubazotków)orazwpostaciroztworów.Gazy

sądwuatomowe,jednakdoroztworówwchodząwpostaciatomowej.Ich

rozpadprzebiegawgogólnegowzoru

Stałarównowagimapostać

⇔2G

(4.18)

[G]2

(4.19)

Stężenierozpuszczonegogazuwmetalujestokreślonerównaniem

[G]:k(p

(4.20)

Stężenierozpuszczonegogazuwmetalujestwięcproporcjonalnedo

pierwiastkaciśnieniacząstkowegogazustykającegosięzmetalem.Jeżeli

jednakwczasiespawaniametalstykasięzgazamiwbardzowysokiej

temperaturze,sytuacjaulegazmianie,ponieważgazytesączęściowolub

całkowiciezdysocjowane,astałarównowagirozpuszczaniasięgazuzdyso-

cjowanego–jednoatomowegomapostać

[G]

(4.21)

gdzieG!oznaczastężenie(ciśnieniecząstkowe)gazuzdysocjowanego.

Stężeniegazu[G]wmetaluwyniesiewtymprzypadku

[G]:KG!

(4.22)

Rozpuszczalnośćgazuzdysocjowanegozwiększasięzkwadratemwpo-

równaniuzrozpuszczalnościągazudwuatomowego(niezdysocjowanego).

Jeżelimetalstykasięzgazemczęściowotylkozdysocjowanym,np.

wstopniux,tostężenierozpuszczonegogazuwmetaluokreślarównanie

(4.23)

DlaD:1(100%dysocjacji)

[G]:KG!

(4.24)

Wtemperaturzełukuelektrycznego

najintensywniejprzebiegadysocjacja

wodoruitlenu.Dysocjacjatlenuniema

RYSUNEK4040StopieńdysocjacjiDwodoru,

tlenuiazotuwzależnościodtemperatury

jednakistotnegoznaczeniazewzględu

najegobardzomałąrozpuszczalność.

Podobnie,zpowodubardzowysokiej

temperaturydysocjacjiazotu(rys.4.4.),

wpływdysocjacjinarozpuszczalność

azotuwspoiniejestnieznaczny.

[G]:K(G

(1;D)

Brak wyników

Poradnik inżyniera Tom 1

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra