Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4070ROZPUSZCZANIEIWYDZIELANIEGAZÓWWCIEKŁYMMETALU
103
ok.0,1%.Zobniżkątemperaturyrozpuszczalnośćtazmniejszasię,osiągając
wtemperaturzeotoczenia0,015%.Toprzeszłosześciokrotnezmniejszenie
rozpuszczalnościjestprzyczynąwydzielaniasięFe
niesięstalinieuspokojonychipółuspokojonych,zwłaszczapoodkształceniu
4
Npowodującegostarze-
nazimnoipospawaniu.
Wstalachpółuspokojonychazotjestczęściowozwiązanyzkrzemem
Si
wpostaciazotkówAlN.
3
N
4
,awstalachniestarzejącychsięuspokojonychaluminiumwystępuje
NieznacznedodatkidostaliAllubTipolepszająichwłaściwości,nietylko
naskutekwiązaniaazotu,lecztakżewydzielaniaazotkówiwęglikoazotków,
którewstalachmikrostopowychzapewniająrozdrobnieniestrukturyipod-
wyższeniewytrzymałościstali.
Zewzględunaaustenitotwórczycharakterazotupierwiastektenjest
wprowadzanywilościachdo0,2%zarównodoaustenitycznychstalitypu
18-8,wceluczęściowegozaoszczędzenianiklu,jakrównieżdoferrytycznych
stalichromowych,wktórychzmniejszaskłonnośćdorozrostuziaren
wtemperaturachpowyżej900OC.
Processpawaniaprowadzidoobecnościazotuwspoinach.Przede
wszystkimazotmożewystępowaćwmaterialespawanymiwdrucieelek-
trodowym.Jednaknajwięcejazotudostajesiędospoinyzpowietrzawprzypad-
kachniedostatecznegozabezpieczeniaprzestrzeniłukuprzedjegodostępem.
Takimiprzypadkamisą:zbytmałewydzielanieCO
zbytdużepodmuchywiatruprzyspawaniuwosłonachgazównawolnym
2
zestapiającejsięotuliny,
powietrzu,niewystarczającaosłonapodczasspawaniałukiemkrytympodzbyt
cienkąwarstwątopnika.Dospoinymogąsięrównieżdostawaćniewielkie
ilościpowietrzawypełniającegowolneprzestrzeniemiędzyziarnamitopnika
stosowanegodospawaniałukiemkrytym.Wymienioneźródłaazotumogąbyć
stosunkowołatwowyeliminowane,awtedyjestzapewnionezabezpieczenie
przedszkodliwymwpływemtegopierwiastkawprocesiespawania.
Wzależnościodmetodyspawaniaorazrodzajuużytychmateriałów
dodatkowychzawartośćazotuwspoinachmożesięzmieniaćwdośćdużych
granicach.Przyspawaniugołymdrutembezosłonyzawartośćazotumoże
osiągnąćnawet0,12%,przyspawaniuelektrodamiotulonymi–0,045%,
aprzyspawaniułukiemkrytym–0,013%.
407030Tlenwprocesiespawania
Tlennierozpuszczasięwmetalachwcalealbotylkowbardzomałymstopniu,
jednakzprzeważającąwiększościąmetalitworzytlenki.Tlenkirównieżnie
rozpuszczająsięwmetalach.
Tlenniejestcelowowprowadzanympierwiastkiemstopowymdostali
idlategopodczasjejprodukcjiorazwykonywaniaspoindążysiędo
maksymalnegoograniczeniazawartościtlenu.Całkowiteusunięcietlenuze
staliniejestjednakmożliweidlategozarównostale,jakispoinyzawsze
zawierająpewneilościtegopierwiastka.