Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MichałLipa
PolityczneaspektyArabskiejWiosnywEgipcie
Egipcjanieprzywyklidoopiekuńczejpolitykipaństwa,zapoczątkowanejprzez
GamalaAbdAn-Nasira(Nasera).Kontynuowanojąprzynajmniejdopołowylat
70.XXwieku,choćpewnychjejelementów,takichjaksubsydiażywnościowe,
nigdynieudałosięwyeliminować,conajwyżejjeograniczono.Jejskutkiembył
problemznarastającymzadłużeniemkraju,któryzaprezydenturyAnwaraAs-
-Sadatazacząłzmierzaćwkierunkukapitalistycznym.Oznaczałotodekonstruk-
cjęetatystycznegomodelupaństwa.NaskrajuekonomicznejprzepaściEgipt
znalazłsięwlatach80.XXwieku,zaprezydenturyHusniegoMubaraka.Spadek
cenropynaftowej,pustoszącywowymczasiegospodarkiwielupaństw,szcze-
gólnierozwijającychsię,zbiegłsięwczasiezpowrotememigrantówzarobko-
wych,którzypracowaliwkrajachpołożonychnadZatokąPerską.Konieczne
stałosięprzeprowadzeniereformstrukturalnych.Warunkiemodroczeniaczęści
ianulowaniaresztydługówbyłowprowadzenieprogramunaprawczego,sty-
mulowanegoprzezmiędzynarodoweinstytucjefinansowe.Sprowadzałsięon
doprywatyzacji,atakżeograniczaniasubsydióworazkosztówfunkcjonowa-
niaadministracji.Byłtocioszadanyniepisanejumowiespołecznej,polegającej
natym,żeEgipcjanie-wzamianzagwarancjęwzględniedobrychwarunków
życia(najakieniebyłoichstać)-niekontestowaliautorytarnychstosunków
politycznych.Wmomencie,gdyowaumowazostałazłamana,zacząłzanikać
głównyczynniklegitymizującyniedemokratycznąwładzęMubarakaorazjego
reżimu,którybyłzmuszonydoczęstszegouciekaniasiędoprzemocy1.
Wrazzwprowadzaniemreformwolnorynkowychwskaźnikimakroeko-
nomicznezaczęłysięwprawdziepoprawiać,leczodczuwalitotylkonieliczni
mieszkańcyEgiptu.Naprywatyzacjizyskiwałyprzedewszystkimosobyzwią-
zanezreżimem,któryrozbudowywałwtensposóbsiećpowiązańklientelistycz-
nych,utrwalającmechanizmykumoterskiegokapitalizmu(cronycapitalism)2.
Korupcjastałasięnormąiniktjejniekontrolował3.Korzystalinatymnietyl-
1E.Kienle,AGrandDelusion.DemocracyandEconomicReforminEgypt,I.B.Tauris,Lon-
don-NewYork2000,s.131-153.
2J.Zdanowski,Buntczyrewolucja?BliskiWschód2011,OficynaWydawniczaAFM,Kra-
ków2011,s.97-102.
3G.Amin,EgyptintheEraofHosniMubarak:1981-2011,CairoUniversityPress,Cairo
2011,s.21-43.
