Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
bytowania,bynajmniejniestałyznimwsprzecznościzabawydomowepołączo-
nezgościnnością,tobyłyjegoistotneelementy.
Domgwarantowałspokój,będącjednocześnieazylemprzedproblemami
wszelkimi.Tuwszystkozdawałosięprawiezawszepiękne,spokojneiciche,tu
teżnigdyniebyłonudno,wspominałmłodyjeszczeJ.Kossakowski:listypisa-
łem,gospodarzyłem,czyniłemrachunkizekonomii,dlaodprężeniaiprzyjem-
nościpolowałem,tłumaczyłemnżycieAleksandra”iinneksiążki
8
,niekiedysam
pisałemkomedie,wktórych,jakzaznaczył,wyszydzałostrożnośćpanówma-
gnatów
9
.Wzaciszudomowymrównieżmyślałożyciudoczesnym,nukładaniu
swoichwłasnychmyśli”,gdyopracowywałstrategię,jakskrócićproces,tu
wkońcurozważało-wjegopojęciu-dobrupaństwa
10
.Przysłowiowyspokój
lipbyłtym,czegoobywatelstalesobieżyczyłbezwzględunaokolicznościpoli-
tyczne.Wzdecydowanejwiększościchwalilitenstan,zarównoodnoszącsiędo
czasówstanisławowskich,jaktych,wktórychswerelacjespisywali,pamiętni-
karzedrugiejitrzeciejgrupy.Trudnodostrzecmiędzynimiżnicewpodejściu
dotejkwestii
11
.Niezmieniałsiętakżeistotniesposóbspędzaniaczasuwzaciszu
domowym.Obywatelcieszyłsięcodziennością,trawiącczasnaczytaniuksią-
żek,rozmowachohistorii,zabawachprzysutozastawionymstole,aletakżena
pisaniuwierszy
12
,awszystkotodziałosięnstaropolskimobyczajem”
13
.Właśnie
wzaciszudomowymubolewanorównieżnadlosemupadającejRzeczypospoli-
tej.OjciecJ.U.Niemcewicza,jaksynzaświadczał,smutnierozwodziłsię,sie-
dzącwswymdomu,nadnierządemingnuśnąobojętnościąnaszą,opłakiwał
fatalneliberumveto,rozpuszczeniewojskaiutraconąpotęgęisławęnarodu
1111111111
8
9
J.K
Ibidem,s.170-171.
OSSAKOWSKI
,s.16-17.
10
Ibidem,s.163,np.ncozżydamipolskiminależałobyczynićużytecznegodlanarodu”.
11
WspomnieniaksiędzaJana.Urywekzestaregopamiętnika.[Oprac.B.K
OMIEROWSKI
].
nNiwa”1885,T.34[dalej:WspomnieniaksiędzaJana],s.806-807;A.T
ARCZEWSKA
:Historia
megożycia.WspomnieniaWarszawianki.Oprac.I.K
ANIOWSKA
-L
EWIŃSKA
.Wrocław1967[dalej:
T
ARCZEWSKA
],s.70-71.
12
Por.J.N.K
OSSAKOWSKI
,s.211-212,233;LMAB,F9rkps68-71,k.74v.,88,Dziennik
KazimierzaKonstantegoPlaterazlat1800-1803[dalej:K.P
LATER
,Dziennikrkps1];LMAB,F9
rkps222,k.10v.,DziennikKazimierzaKonstantegoPlaterazlat1805-1807[dalej:K.P
LATER
,
Dziennikrkps3];S
ZANTYR
,s.84,90-91;ZofiazCzartoryskichZamoyska.W:KuferKasyldyczyli
wspomnieniazlatdziewczęcych.WybórzpamiętnikówD.S
TĘPNIEWSKA
,B.W
ALCZYNA
.Wstęp
M.D
ERNAŁOWICZ
.Warszawa1983[dalej:Z
AMOYSKA
1],s.27;JanWaxman,podczaszycks.
ZatorskichiOświęcimia.(Wyjątkizjegopamiętnika).W:WspomnienialatminionychEu-go
Heleniusza.T.1.Kraków1876[dalej:W
AXMAN
],s.448;N
IEMCEWICZ
,T.1,s.34-39;
T
ARCZEWSKA
,s.70-71,133.
13
Por.Tuspoczywajązwłokiśp.PawłaGłuszczyńskiegoreferendarzastanu,dyrektoraBanku
Polskiego,urodzonegod.17stycznia1783,zmarłegod.17listopada1845.W:K.W.W
ÓJCICKI
:
Cmentarzpowązkowski.T.3.Warszawa1958[dalej:G
ŁUSZCZYŃSKI
],s.156.