Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Rozdział1.Stereotypypłci
-znak,którywartościujeprzedmiotpozytywnie,negatywnielubam-
biwalentnie;
-siłanatomiastodpowiadazaichstopieńpewności,zjakimutrzymy-
wanesąonewświadomościspołeczeństwa;
-złożoność,czyliilośćwłaściwościprzypisywanychdanejgrupie
ludzi;
-poziompopularności,powszechnościspołecznej;
-stopieńtrwałości,któryoznaczaopornośćnazmiany;
-nieadekwatnośćdorzeczywistości,częstanieracjonalność.
Omawianekryteriumdeterminujewyróżnieniestereotypówelementar-
nych(składającychsięzjednejcechy),złożonych(zawierającychkilka
cech)bądźkompleksowych(składającychsięzwielucechdotyczących
rozmaitychaspektówfunkcjonowaniadanejgrupy).
BarbaraWeigl,badaczkastereotypówiuprzedzeńetnicznychunielet-
nich,wyróżniłastereotypspecyficznyiogólny33.Dlaichzobrazowaniapo-
służyłasięprzykłademstereotypupolicjantajakostereotypuspecyficznego
orazmężczyznyjakostereotypuogólnego,wktórywpisujesięstereotyp
specyficzny.AutorkapodzieliłatutajopiniewyrażoneprzezJ.M.G.Klein-
penningaiR.Hagendorna,którzypodkreślali,żeogólnepojęcieoosobie
bądźgrupiepełnirolęnadrzędnąwstosunkudopojęciauszczegółowione-
go,awięcspecyficznego34.
1u1u2uFunkcjestereotypów
Chociażstereotypyzwiązanesąsilniezuprzedzeniami,tosłużąprzede
wszystkimukształtowaniunaszejreprezentacjirzeczywistości,głównie
społeczno-kulturowej.Tenwłasnyobrazświatailudzimożebyćfałszywy,
ułomny,prymitywny,niepełnyitp.,alejednakstereotypyjakośgoporząd-
kują.Biorąctopoduwagę,IrenaPospiszylwyodrębniatrzyrodzajefunk-
cji,jakiewspołecznejrzeczywistościonespełniają.Sąnimi(za:I.Pospi-
szyl)35:
I.Funkcjeorientacyjne:
-porządkująca-stereotypysłużąredukcjinadmiaruinformacjina
etapiesensorycznegoodbioruipozwalająnauporządkowanieich
wmniejszecałości(naprzykładkiedyotrzymujemyonaszychno-
33B.Weigl,Stereotypyiuprzedzeniaetniczneudzieciimłodzieży,Warszawa1999,s.15.
34Tamże.
35I.Pospiszyl,Patologiespołeczne,Warszawa2009,s.52.
