Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
Pytaniabadawczeogniskowaćsiębędąwokółcechdyskursuzapre-
zentowanychwwypowiedziach.Wszczególnościbędąsięodnosiłydona-
stępującychkwestii:wjakisposóbsąprzedstawianiŻydzi?;czypostawom
badanychtowarzysząstereotypyietykiety?;jakietoposyprzedstawiają
rozmówcywswoichwypowiedziach?;jakichużywająstrukturargumen-
tacyjnych?;czyodwołująsiędoswoichbiografii?;czywichświadectwach
obecnesązwrotyretoryczne?;jakkształtująsiękontekstyznaczeniowe
odpowiedzi?;czywystępująschematypoznawczeorazporównania,od-
niesieniadokultury,folkloru?;czywopisachwystępujeantropologicznie
ujętygęstyopis?,wjakisposóbokreślićzażyłośćzeznajomymiŻydami?,
czyobecniewystępująrelacjezprzedstawicielamimniejszościżydow-
skiej?itd.Odpowiedzinatepytaniazmaterializująsięwzakończeniu,
podokonaniuanalizymateriałubadawczego.Biorącpoduwagęjakoś-
ciowycharakterdanych,wskazywanieścisłychhipotez,czyliodpowiedzi
napytaniabadawcze,niejestwtymmiejscukonieczne.
Wartozaznaczyć,żeetykietyrozciągająsięnacałokształtistotyrelacji
diasporyżydowskiejzotoczeniemspołecznym.Możnadonichzaliczyć
tezdziedzinyludowychpowiedzonek,np.:DŻyd,czerwienasienie,dybie
nachłopazniszczenie”,DŻyd,Niemiec,diabełtrzecijednejmatkidzieci”
[zob.Połomski2016:109],lubnazwzwyczajowych:chałaciarz,gudłaj,
kapciuch,kapociarz,kasztan,męczychryst,szachraj,kutwa,Żydek,parch
[zob.Abramowicz2011:142;Wierzbicka2015:58–59].Etykietąbędzie
więcnietylkoprzysłowiowyDIcek”czyokreślenieDgeszefciarz”,alerów-
nieżopisywanieŻydównaskaliwydarzeńhistorycznychpoprzezprzypi-
sywanieimrzeczywistychidomniemanychcechwwyróżnionychpowyżej
obszarach.Pokwerendzieliteraturyprzedmiotumożnastwierdzićfakt
nasyceniajęzykapolskiegotakimiwłaśnieetykietamiorysiezwyczajowo
prześmiewczym.WogólefunkcjonowaniesłowaDŻyd”wpolszczyźnie
jakbysamowsobieniosłojakiśstygmat,piętno.AndrzejLederuważa
jezaistotnyskładnikwspółczesnegojęzyka–jakopewnegorodzajuuni-
wersumsymboliczne,imaginariumczyfantazmatwyzwalającyuczucia
onegatywnymwydźwięku,szczególnienapolurywalizacjiekonomicznej
[por.2014:72–75].
Pracereferującepogłębionestudianadpostawamiwobecżydow-
skiegodziedzictwasąobecnewpolskimpiśmiennictwienaukowym,
aniniejszaanalizajestichuzupełnieniemijednocześniedopełnieniem.
Istniejącepublikacjesocjograficzneocharakterzewspomnieńioparte
nabezpośrednichwywiadachstałysięponadtowzoremdlaniniejszego
