Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIII.Kodyfkacjapolskiegoprawaopostępowaniu...
79
RozdziałIII
KODYFIKACJAPOLSKIEGOPRAWA
OPOSTĘPOWANIUADMINISTRACYJNYMNATLE
PRAWNOPORÓWNAWCZYM
1.Uwagiwstępne
Wyodrębnienieprawaadministracyjnegojakoosobnejgałęziprawadokonałosięnaprze-
łomieXVIIIiXIXw.,aprzynajmniejjużwtedymożnabyłodoszukaćsięjegoelementów
wobowiązującymprawie(wynikibadańhistorycznychświadcząoistnieniutychelemen-
tówwprawierzymskim1).Uległawówczaszmianierównieżpozycjaurzędnikaaparatu
państwowego,ponieważprzestałonbyćjedynieprzedstawicielemlubpełnomocnikiempa-
nującego,astałsięosobądziałającąnapodstawieprawa,reprezentującąwróżnymzakresie
państwo.Wdalszejtegokonsekwencjizmieniłsięcharakterdecyzjiadministracyjnych.
JakpisałM.Zimmermann,wokresiedawnegopaństwapolicyjnegondecyzjeadministra-
cyjnemającharakteraktówwiążącychjednostronnie;ewentualny»rekurshierarchiczny«
matylkoznaczeniedoniesieniadowładzywyższej(ażdoszczytudrabinyhierarchicznej)
iprośbyozmianędecyzji(viagratiae)”.Wtychpaństwachpolicyjnych,któreuznawały
związaniepanującegoprawemchociażbywpewnychtylkogranicach,nobronaobywate-
liprzeciwkosamowolipaństwapolicyjnegoszłapoczątkowowkierunku»stemplowania«
sprawna»sprawęsądową«.Sprawycywilnemianowicienależałydosądów;wtymzakresie
istniałazatemkontrolaprawna”2.
Podstawyukształtowaniastałychformpostępowaniaadministracyjnego,którepóźniej
utrwalałysięwustawodawstwie,stworzyłapraktykasądówadministracyjnychbadających
zarównolegalnośćdecyzjiadministracyjnych,jakipoprawnośćpostępowaniaorganówad-
ministracyjnychinnatejdrodzewytworzyłosiępojęcie»formalnychprawpodmiotowych«
polegającychnatym,żejednostkamawprocesieadministracyjnymszereguprawnień
procesowychdlaochronyswegoroszczeniadoadministracji,wszczególnościteżprawo
74
1C.Kunderewicz,Studiazrzymskiegoprawaadministracyjnego,Łódź1991,s.18in.
2M.Zimmermann,Pojęcieadministracjipubliczneja„swobodneuznanie”,Poznań1959,s.8-10.
