Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
7
decyzjiracjonalnychpodmiotów,któregwarantująimrealizacjęmaksymalnych
korzyści.Niemazatempotrzebykorygowaniaprzezrządpostępowaniaprywat-
nychuczestnikówrynku.Istotądziałalnościadministracjipublicznejpowinnobyć
wspieraniebankucentralnegowjegodziałaniach.Zawarunekkoniecznyiwy-
starczającywzrostugospodarczegozwolennicynowegokonsensusuuznalibo-
wiemstabilnośćcenioczekiwańcododalszegokursupolitykipieniężnej,gwa-
rantowanąprzezniezależnyodwładzywykonawczejbankcentralny.
Alternatywnestanowiskowobectego,którelansujegłównynurt,prezentu-
jeheterodoksyjnypostkeynesizm,którywyłoniłsięjakospójnypoglądwlatach
70.XXw.Zgodnieztympodejściem,pieniądzmacechywyraźnieodróżniające
goodinnychdóbr.Pieniądzprzenikacałągospodarkę,wewszelkichaspektachjej
dynamicznegofunkcjonowania,conadajemuwyjątkoweznaczenieekonomicz-
ne.Przenosisiłęnabywcząmiędzyznanąprzeszłością,dającąsięobserwować
teraźniejszościąiniepewnąprzyszłością.Jestintegralnączęściązmiennegopro-
cesuwytwarzanianowegostrumieniadóbr.Tymsamymłączysektorrealnyino-
minalnywnierozerwalnącałość,przezconiemożebyćneutralnyaniwkrótkim,
aniwdługimokresie.Ponadto,zewzględunato,żeprodukcjawymagaczasu,
środkifinansowemusząbyćdostępnejeszczeprzedjejrozpoczęciem.Dostarcza-
niezasobówpieniężnychgwarantującychzainicjowanieikontynuacjęprywatnej
działalnościjestzadaniembankówkomercyjnych(lubinnychinstytucjifinan-
sowych).Rolasystemubankowegoniepolegatunamechanicznympośred-
niczeniuwdystrybucjiwolnychrezerwpodmiotów,lecznaaktywnymudziale
wprzebieguprocesówrynkowych.Coważniejsze,wedługpostkeynesistówban-
ki,abyzaspokoićpopytnanoweśrodkizgłaszanyprzezprzedsiębiorcówigo-
spodarstwadomowe,niemusząwcześniejgromadzićżadnychoszczędności.Pie-
niądzkredytowyjestbowiemkreowanyexnihilo.Mawięccharakterendogeniczny,
coimplikujeodwróconąprzyczynowość(kredytykreujądepozyty)orazodrzuce-
niekoncepcjimnożnikapieniężnegoiteoriiilościowej.Ponieważbankikomer-
cyjnezaspokajająpopytnanoweśrodkipodanejcenie,stopaprocentowastajesię
zmiennąegzogeniczną.
Endogenicznośćpieniądzawcalenieoznacza,żecałezapotrzebowanienapie-
niądzzgłoszonebankomkomercyjnym(przydanejcenie)jestzawszewcałościza-
spokajane.Bankidostarczająśrodkówwyłącznietympodmiotom,którezostaną
przeznieocenionejakowiarygodneiwypłacalne.Endogenicznośćpieniądzaim-
plikujenatomiast,żebankcentralnytracikontrolęnadjegoilościąznajdującąsię
wobiegu.Zdaniempostkeynesistów,wewspółczesnychgospodarkachopartych
nakredycieniematechnicznychmożliwościkierowaniapodażąśrodkówfinan-
sowych.Endogenicznakreacjapieniądzaniezależywięcoddobrowolnegowybo-
ruwładz,jaktoutrzymująprzedstawicieległównegonurtu,leczjestimmanentną
cechąsystemówbankowych.Ponadtowspółczesnebankicentralnepełniąusta-
wowąfunkcjępożyczkodawcyostatniejinstancji.Sąwięcprawniezobowiązane
