Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czasrozlokowanychokoło4600amerykańskichżołnierzy.Nowastruktura
państwowa,którejznacznączęśćterytoriumstanowiłypustynie,niedyspo-
nowałasurowcaminaturalnymi,cowkonsekwencjiprzełożyłosięnapro-
blemynaturyekonomicznej.Abyprzetrwać,Libiakorzystałazszerokiejpo-
mocymiędzynarodowej,awszczególnościStanówZjednoczonychiWielkiej
Brytanii.Wmarcu1952rokuLibiastałasiępełnoprawnymczłonkiemLigii
Arabskiej,arokpóźniejpodpisałazWielkąBrytaniątraktatoprzyjaźniiwza-
jemnejpomocy,czegoprzejawembyłorozlokowanienaterytoriumLibii
3000brytyjskichżołnierzy.Wewrześniu1954rokuodnowionoukładze
StanamiZjednoczonymi,namocyktóregozapewnionodostępdobazylotni-
czejwTrypolisieorazzwiększonowielkośćamerykańskiegokontyngentudo
14000żołnierzy.W1955rokuodkrytopierwszezłożaropynaftowej,
asześćlatpóźniejrozpoczętojejeksportowanie.Poprawasytuacjiekono-
micznejspowodowała,żerozpoczętoproceslikwidacjibazobcychwojsk
rozlokowanychnaterenieLibii,costanowiłobezpośredniąprzyczynęwybu-
chuzamieszekwwielumiastach.Wzwiązkuzpowyższymprzedłużono
umowęopobyciewojskUSAnaterenieLibiido1971roku2.
JednymzzasadniczychproblemówLibiibyłnagminnywtymregionie
światanepotyzm,zapewniającyklasomrządzącymdostępdoznaczących
dochodówzzasobównaturalnych,stądbardzoczęstodochodziłodoprze-
wrotów.W1969rokudoszłorównieżdoprzewrotuwLibii,wwynikuktórego
poobaleniukrólaIdrisaIprzywódcązostałMuammarKaddafi,proklamujący
utworzenieLibijskiejRepublikiArabskiej.ZdobyciewładzyprzezKaddafiego
rozpoczęłoproceslikwidacjiobcychbazwojskowych(amerykańskichibry-
tyjskich).DowyjazduzLibiizostałozmuszonych25000mieszkającychtu
Włochów.Kaddafirozpocząłbudowępaństwaautorytarnego,wktórymzna-
cjonalizowanonajważniejszegałęzieprodukcjiiwydobyciazasobównatu-
ralnych,opartegonaradykalnymislamieizarządzanymprzezKongresy
Ludowe.JegoideologiazostaławyłożonawwydanejprzezniegoZielonej
Książce,wktórejopisałustrójLibii–alternatywnywobeckomunizmu
ikapitalizmu3.
LibiarządzonaprzezKaddafiegoczęstopozostawaławsporachzsą-
siadami,któreniekończyłysiędlaniejpomyślnie.Przykłademmożebyć
tutajprzegrany,krótkotrwałykonfliktprzygranicznyzEgiptemzlipca
1977rokuorazklęskazCzademwlatach1986-1987wramachtzw.Toyota
War4.JednakżedziękidochodomzwydobyciaropynaftowejLibiastałasię
państwemniezależnymekonomicznieodZachodu.Zyskiinwestowano
wszkoły,drogi,szpitale,domy,rozwójrolnictwaorazzakupyuzbrojenia,
2D.J.Vandewalle,AHistoryofModernLibya,CambridgeUniversityPress,New
York2006,s.44.
3A.Bell,D.Witter,TheLibyanRevolution.RootsofRebellion,InstitutefortheStudy
ofWar,Washington2011,s.20.
4ToyotaWar–ostatniafazakonfliktupomiędzyLibiąaCzademw1987roku.Nazwa
pochodziodużywaniaprzezwojskaCzadusamochodówtypupickupmarkiToyota,
którezapewniałyimwysokąmobilność.
11
