Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żeKaddafimusiałzwrócićsięwkierunkuWaszyngtonu.Zaowocowałoto
powrotemdonegocjacji,agłównymcelemKaddafiegobyłootrzymanieame-
rykańskiejekspertyzywsprawiemodernizacjiinfrastrukturyzwiązanej
zwydobyciemropynaftowej,bezktórejniemógłprosperować.W1999roku
KaddafiwydałdwóchgłównychorganizatorówzamachunasamolotPanAm,
coznacznieociepliłostosunkizZachodem14.
ZreżimemKaddafiegobyłarównieżnieodłączniezwiązanakwestia
dysponowaniabroniąmasowegorażenia.Jednakżeproblemtenpojawiłsię
dopieropozamachachterrorystycznychnaterytoriumStanówZjednoczo-
nychw2001roku,kiedyUSAzaatakowałyIrakiobaliłySaddamaHussajna
podpretekstemposiadaniabronimasowegorażenia.Kaddafi,obawiającsię
żetensamlosmożerównieżspotkaćjego,zaoferowałamerykańskiejadmi-
nistracjiwsparciewywiadowczewwalcezAlKaidą,comiałomupomóc
wzniesieniusankcjigospodarczych,którewyraźnieosłabiłylibijskągospo-
darkę.Problemygospodarczeprzyczyniłysiędowzmocnieniaopozycjiisla-
mistycznej,coskłoniłoreżimKaddafiegodopójścianaustępstwawobec
USA.GłównymczynnikiemstanowiącymnoweotwarciedlaLibiibyławypła-
taprzezniąodszkodowańdlarodzinzamachunasamolotPanAmoraz„do-
browolne”oddaniearsenałubronijądrowej,biologicznejichemicznej.Kwe-
stiarelacjiamerykańsko-libijskichbyłaotyleistotnadlakonfliktuwLibii,że
towłaśnieWaszyngtonbyłnajbardziejdecyzyjnymgraczemwkwestiach
dotyczącychtegokraju.Podczasgdypaństwaeuropejskie,przedewszyst-
kimFrancja,Niemcy,WłochyiWielkaBrytania,gotowebyłydosprzedaży
zaawansowanychsystemówuzbrojeniaLibii,StanyZjednoczonekonse-
kwentnietrzymałysięnałożonychprzezsiebiesankcjiinawetpoichznie-
sieniupowstrzymałysięodsprzedażyuzbrojeniaisprzętuwojskowegoTry-
polisowi.Dodatkowo,Europajestwdużejmierzeuzależnionaodlibijskiej
ropy,atakżelibijskiegobuforuimigracyjnego,comiałoogromneznaczenie
(takżegospodarcze)dlapaństw,takichjak:Włochy,FrancjaczySzwajcaria.
Zauważyćtrzeba,żeLibiastanowiłarównieżdużyrynekzbytudlaWłoch,
FrancjiiNiemiec.Stądnieleżałowinteresienajbliższegoeuropejskiego
sąsiedztwastawianieKaddafiemuwarunkówwpostacisankcjiczywymu-
szanienanimjakichkolwiekzobowiązańdoprzeprowadzeniareformpoli-
tycznych.Amerykańskierestrykcjesprawiły,żelibijskagospodarkapotrze-
bowałazagranicznychinwestycji.Bezamerykańskichfirm,którewycofałysię
zlibijskichpólnaftowychw1986roku,krajniebyłwstanieosiągnąćzamie-
rzonegopoziomuwydobyciaropynaftowej,któragwarantowałaogólnydo-
brobyt.Drastyczniewzrosłobezrobocie,aproduktkrajowybrutto(PKB)ma-
lałzrokunarok,costanowiłodużyproblemdlareżimuKaddafiego.Gdy
w2006rokuAmerykaniewznowiligospodarcząwspółpracęzLibią,pozycja
Kaddafiegowewnątrzkraju,alerównieżnaareniemiędzynarodowej,
wzmocniłasię.Jednakżewzrostdochodówkrajunieoznaczałreformgo-
spodarczych,awszelkieprzejawyliberalizacjigospodarczejbyłytłumione
przeztzw.starągwardięreżimuKaddafiego,którabyłaprzyzwyczajonado
14A.Bell,D.Witter,TheLibyan…,op.cit.,s.23.
16