Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PowrotywÊmierç
człowiekprzebywapośmierci,takiejestźródłoutopii,takiejestwkońcu
źródłomitówoprzekroczeniugranicyświatażywych,zejściudopodziemi
Hadesu,przekroczeniabramTartaru,wędrówekpokręgachczyśćcowych
ipiekielnych,przepłynięciaStyksu,niezmiennieDpodszyte”nadziejąpow-
rotudoświatażywychlubconajmniejjakiejśformykontynuacjiżyciapo
śmierci,jakiejśformyDdalszegożycia”.Ituparadoksykolejne:DPierwszym
warunkiemdalszegożyciapośmiercijestsamaśmierć.Pierwszymwarun-
kiemmożliwejwiarywdalszeżyciejestprzezwyciężenie(Aufhebung)sił
wypierającychideęśmiercipozanormalnypopędżyciowy[…]Wszystko,
coprzeciwdziałaowymsiłom,pozwalaideiśmierciponownieukazać
sięsamejiautomatycznieSłowa»dalszeżycieduchowo-cielesnejosoby«
uzyskująpewiensensdopierowobliczufenomenuśmierci,wobliczuegzys-
tencjiinieuchronnościlosuwszystkiego,cożyje”56;DChcemydotrzećdo
zaświatów,nieprzechodzącprzezpróg,trzymającsięgrzecznietego
świata.Niemożemypojąćaniwyobrazićsobieniczegoinnegoinaczejniż
wgranicachnaszegożycia,pozaktórymi–wydajesię–wszystkoznika.Bo
ześmierciązaczynasięniepojęte,zktórymniemamyodwagisięzmierzyć.
Aletoniepojętejestekspresjąnaszejniemocy:wiemy,żenaszaśmierćni-
czegoniewymazuje,żecałośćbytupozostajenietknięta,aleniemożemy
sobieprzedstawićciągłościcałościbytu,skoromyumieramy,skorocoś
wnasumiera.Nieakceptujemygranicbytu,któryumierawnas.Chcemyza
wszelkącenętegraniceprzekroczyć,ajednocześnieutrzymać”.57Jeślijed-
naknawetBatailledajejak!śnadzieję,jakdajejątransgresja,przekroczenie
granicy–pozagranicąjestprzecieżjakieścoś;jeślinawetjak!śnadzieję
dajeHeidegger(Dbycie-ku-śmierci”);złudzeńnadzieipozbawiaAméry:
DCzyjednakżycieniejestbyciemkuśmierciiczywłaśniedlatego,żeczas
musiprzynieśćśmierćiżewtymuwidaczniasięjegoczystatemporalność,
właściwymwymiaremczłowiekaniejestprzyszłośćjakoczas?Jestiniejest,
awtymtakinie,którestanowiodpowiedźnatopytanie,»nie«ważysilniej
niż»tak«.Czekanienaśmierćidlategobyciewczasie–toniewystarczy.
[…]Tam[…],gdziejakoceloczekiwaniawkraczadogryśmierć,tam
gdzie,dlastarzejącegosiętaśmierćjakospodziewananabierazdniana
dzieńwięcejrealnościimarniejąwjejobliczunagrodyzinnychoczekiwań,
tamniepowinnosięjużmówićoczasie-w-przyszłość.Oczekiwanaprzez
nasśmierćniejestbowiemczymś.Jestnegacjąwszelkiegoczegoś.Czekanie
56M.Scheler:Cierpienie…
,s.105–106.
57G.Bataille:Erotyzm…
,s.137–138.
25
