Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JustynaKoszarska-Szulc,NataliaRomik
Wystawa„(po)ŻYDOWSKIE…SztetlOpatówoczamiMajeraKirszenblata”
MapęwszystkichżydowskichmiasteczekwEuropieŚrodkowo-Wschod-
niejumieściliśmywcentralnympunkciewystawy.Gęstachmuraczar-
nychpunktówpośrodkukontynentuswoimkształtemzarysowuje
państwo,któregomieszkańcówprzezsetkilatłączyłopodobieństwo
religii,tradycjiijęzyka(jidysz).ToJidyszland.Krajponadgranicamipo-
litycznymi.Kraj,któregojużniema,mimożetworzącegodawniejmia-
steczkaodnajdziemynadzisiejszychmapach.WśródnichOpatów,lecz
jużnieApt.Opatówodciętyodswojejżydowskiejtożsamości.Typowy,
leczunikalny,ponieważmiałswojegopóźnegodokumentalistę-Majera
Kirszenblata.
ObrazyMajeraijegowspomnienianiemająbalastu,tabu,nieznaj-
dziemywnichmoralizowania.Toskładnicapamięciżywej,wielobarw-
nej-ukazującejmiastoOpatówtakim,jakwyglądało.Majernielukro-
wałswoichwspomnień,wielokrotniepodkreślał:nŻyłonamsięciężko”.
Niemalkażdy,ktodziśoglądaobrazyMajera,zadajesobiepyta-
nie:jakdziśwyglądaOpatów?Czybardzoróżnisięodtegomalowanego
przezKirszenblata?
Szames2ipoeta.Dwieinspiracje
Gdytylkonaszzespółkuratorsko-projektowy(wskładzie:NataliaRomik,
KatarzynaTomczak-Wysocka,JustynaKoszarska-Szulc,PiotrJakoweń-
ko,SebastianKucharuk)podjąłpracęnadwystawą,zdecydowaliśmy,
żemusimyodwiedzićOpatów.DziękipomocyBarbaryKirshenblatt-
-Gimblett,córkiMajeraiwspółtwórczynitejekspozycji,poznałyśmyDa-
riuszaSobczyka,opatowskiegoaktywistę,któryzaprzyjaźniłsięzmala-
rzempodczasjegopowojennychpowrotówdomiastadzieciństwa.Da-
rekwłączyłnaswsiećwłasnychkontaktów,dziękiczemupoznałyśmy
m.in.TadeuszaReszczyka,któryurodziłsiępowojniewdomudawniej
zamieszkanymprzezMajera,czyAndrzejaŻychowskiego,pasjonatahi-
storiiopatowskichŻydów.Dużąpomocmerytorycznąotrzymałyśmyod
MariiBorzęckiej,którabyłarównieżdobrymduchemnaszegoprojektu.
2
Szamesemlubszkolnikiemnazywanotakżedodatkowy(pomocniczy)palnik(bądź
świeczkę)wlampcechanukowej,odktóregozapalanopozostałeświatłapodczaskolej-
nychdniChanuki.Por.szames,Delet,[on-line:]https://delet.jhi.pl/pl/psj?articleId=14808
(dostęp:23X2023).
14
