Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30RyszardKowalczyk
1.2.Wielkopolskaporozbiorach
Stanterytorialnyispołeczno-narodowyWielkopolskiulegałsys-
tematycznejzmianiepodwpływemrozbiorów,jakichdokonanonaPol-
scewlatach1772,1793i1795.PodczaspierwszegorozbioruPolski
w1772rokuprzyłączonodoPrusmiędzyinnymipowiatyczarnkowski
iinowrocławskiorazczęśćpowiatów:bydgoskiego,chodzieskiego,mo-
gileńskiego,szubińskiegoiwyrzyskiego,czyligłówniepółnocneobrze-
żaWielkopolski.WrezultaciedrugiegorozbioruPolskiw1793rokupo-
zostałepowiatydawnejWielkopolskiwrazzziemiamiwcześniejprzy-
łączonymidoPrusutworzyłyPrusyPołudniowe(Süd-Preussen)89,funk-
cjonującewlatach1793-1806iskładającesięztrzechdepartamentów:
kaliskiego,poznańskiegoiwarszawskiego(od1795roku)90.Wlatach
1807-1815WielkopolskabyłanatomiastczęściąKsięstwaWarszawskie-
go91,ajejziemienawzórfrancuskipodzielononatrzydepartamenty:
bydgoski,kaliskiipoznański92,zktórychażdwa–bydgoskiipoznań-
ski–jużw1813rokuprzeszłyponowniepodwładztwoPrus,akaliski
znalazłsięwewładaniuRosji.
ZgodniezustaleniamiKongresuWiedeńskiego,adokładniez
TraktatemPrzyjaźnizawartymdnia21kwietnia/3maja1815rokumię-
dzyNajjaśniejszymCesarzemWszechRosjiiNajjaśniejszymKrólem
Pruskim93,zczęściobszarudawnegoKsięstwaWarszawskiego,jaki
PrusPołudniowychpowstałanowajednostkaterytorialna,amianowicie
89Zob.:K.Jarochowski,WspomnieniazczasówPrussPołudniowych,(w:)idem,Opowia-
daniahistoryczne,Poznań1860,s.205-338;W.Smoleński,Rządypruskienaziemiach
polskich(1793-1807),Warszawa1903;J.Wąsicki,Ziemiepolskiepodzaborempruskim.
PrusyPołudniowe1793-1806,Wrocław1957.
90Zob.:A.Sokołowski,Dziejeporozbiorowenarodupolskiego,t.I,Warszawa1904,s.131.
91SzerzejnatematpowstaniailosówKsięstwaWarszawskiegozob.:S.Thugutt,Księstwo
Warszawskie,jegoutworzeniesięidzieje,Warszawa1907.Szczególneznaczeniedlaorga-
nizacjipolitycznejKsięstwaWarszawskiegoorazsystemujegoprawamiałyrozwiązania
zawartewKodeksieNapoleona,regulującymmiędzyinnymikwestiepodmiotowościoso-
byorazwłasnościimajątku.Zob.:KodexNapoleona,Warszawa1813.
92S.Kutrzeba,HistoriaustrojuPolskiwzarysie,t.III,Lwów1920,s.60.ZiemieKsięstwa
Warszawskiegopodzielonopoczątkowoogółemnasześćdepartamentów,amianowicie:
bydgoski,kaliski,płocki,poznański,warszawskiorazbiałostockijakodepartamenttym-
czasowy,apóźniejłomżyński.Zob.:A.Sokołowski,Dziejeporozbiorowenarodupolskie-
go,t.I,Warszawa1904,s.285.
93DziennikPrawKrólestwaPolskiego,t.II,nr11,s.348-412.
