Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pierwszeregulacjepracywniedzieleiświęta
25
dysejmoweniemogąsięwogóleodbywaćwdniwolneodpracy,
takiejakniedzieleiświęta16.Przykładowosejmwroku1698trwał
trzynaściedni,zczegotrzybyłyzupełniewyłączonezobradzuwagi
nanakazanedniświąteczne-dwieniedziele(20i27kwietnia)oraz
świętośw.Wojciecha(wśrodę23kwietnia)17.Podobniezależności
takiezaobserwowaćmożnawfunkcjonowaniuurzędów.Itak,przy-
kładowo,działającewXVI-XVIIIw.kancelariegrodzkie,prowadzą-
ceróżnegorodzajuksięgibyłycodozasadyczynnezwyjątkiemnie-
dzieliświąt18.
Znamiennądatądlanormatywnychuregulowańpracyniedziel-
nejiświątecznejjestrok1768.Wówczastowkonstytucjisejmowej
uchwalono,niedzielajestświętempowszechnieobowiązującym19.
Takiedziałaniaówczesnegoustawodawcyimplikowanebyłydezapro-
batąKościoła,którynieprzychylniepatrzyłnaodbywającesięprzed
1768r.targi,wwiększościmającemiejscewłaśniewniedziele20.Tym
samymustawodawcawprowadziłzakazhandluniedzielnegowusta-
wiepowszechnieobowiązującej,comożnauznaćzaprecedens,zwa-
żającnafakt,żewcześniejszetegotypuregulacjealboniemiałycha-
rakterupowszechnieobowiązującego,albobyłyprawemkościelnym.
Niezmieniatofaktu,żezakazniebyłprzestrzeganynawetpo1768r.
Sprzedawcybowiemnarażenibyliprzeztegotypucezuręnautratęzy-
sków,aniedzielnemsześwięteizgromadzeniaspołecznościsprzyjały
handlowi,zwłaszczanatargowiskachprzykościelnych21.
16M.Z.Dankowski,Liberumveto.Chlubaczyprzekleństwo?Zrywaniesejmów
wocenachspołeczeństwadrugiejpołowyXVIIwieku,Toruń2019,s.59-60.
17T.Kucharski,„Seymtenbezpoczątkuzacząłsię,bezkońcakończysię”.Sejmpa-
cyfkacyjnyz1698rokuijegoznaczeniewkontekścieewolucjiliberumveto,nKrakow-
skieStudiazHistoriiPaństwaiPrawa”2019/12(2),s.187.
18A.Moniuszko,PrawosądoweRzeczypospolitejszlacheckiej(XVI-XVIIIw.).Za-
ryswykładuzwyboremźródeł,Warszawa2017,s.29.
19A.Jezierski,C.Leszczyńska,HistoriagospodarczaPolski,Warszawa1999,s.84.
20J.Maroszek,TargowiskawiejskiewKoroniePolskiejwdrugiejpołowieXVII
iwwiekuXVIII,Białystok1990,s.199-danewskazywaneprzezautorawykazują,że
po1768r.liczbatargówznaczniezmalała.
21J.Maroszek,ŻydziwiejscynaPodlasiuwXVIIiXVIIIwiekuwświetleprzemian
strukturyrynkuwewnętrznego,nStudiaPodlaskie”1989,t.II,s.60-61.