Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Historiadaninpublicznychzuwzględnieniempodatkówmajątkowych
13
władców.Wroku1576StanyGeneralneodmówiłyHenrykowiIIIzgodyna
nałożeniepodatku,alekrólowiudałosięzłamaćichopór.Dopierouchwalona
w1789rokuDeklaracjaPrawCzłowiekaiObywatelawart.14potwierdza,iż
nWszyscyobywatelemająprawobezpośredniolubprzezswychprzedstawicieli
stwierdzaćzachodzącąpotrzebępodatkupowszechnego,swobodniezezwalać
nań,jakoteżokreślaćjegowysokość,wymiar,sposóbściąganiaorazczastrwa-
nia”.Wyeliminowaniesamowolnegoidobrowolnegomanipulowaniasystemem
fiskalnymprzezposzczególnychwładców,stałosięważnymczynnikiemwpły-
wającymnarozwójgospodareknarodowychipodstawowązasadąnowożytnych
państw.
Analizaprocesuewolucjisystemudaninfiskalnychpozwalapostawićtezę,
iżpierwszekonstrukcjepodatkowemiałycharakterszczegółowy.Konkretność
iuzależnieniepodatkówszczegółowychodokreślonychfaktównadawałaim
znamionapewnejprzedmiotowości,amyślenieludzkiewtamtychczasachnasta-
wionebyłoprzedmiotowo.Zkonkretnościąpodatkówszczegółowychwiązała
sięrównieżwiększałatwośćichnakładaniaiegzekwowania.Dopierozkońcem
XVwiekukupcywLombardiizaczęliposługiwaćsięogólnymipojęciamimajątku
idochoduwnowoczesnymrozumieniu.Zacząłsiętakżerozwijaćaparatskarbowy
zdolnydokonstruowaniaiegzekwowaniapodatkówogólnych.Procesowitych
zmiantowarzyszyłrozwójgospodarkipieniężnej,jakistopniowademokratyzacja
państwwczesnokapitalistycznejfazyrozwoju.Wokresietymnastąpiławidoczna
ewolucjastrukturydochodówbudżetowych,polegającanadynamicznymwzro-
ścieudziałuwpływówpodatkowychwporównaniuzinnymidochodami,czego
efektembyłaradykalnazmianasystemupodatkowego.
