Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
PraskaWiosnawBratysławie
stwaCzechówiSłowaków,stanowiłaoczywiściecentrumwydarzeńpolitycznych.
FalaDodnowy”ogarnęłajednakcałykraj.DorozpoczęciaPraskiejWiosnywnie-
małejmierzeprzyczyniłasięsytuacjanaSłowacjiidziałalnośćmiejscowychprzy-
wódcówpartyjnychnaczelezDubčekiem.Przebiegtamtejszychwydarzeńzlat
1968-1969,podobniejakwokresiepoprzedzającymPraskąWiosnę,miałwłasną
dynamikę,wynikającąpoprostuzodrębnościnarodusłowackiegoizjegonierów-
norzędnejpozycji,jakązajmowałwewspólnymzCzechamipaństwie.Skierowanie
uwaginarozwójSłowacjiwlatach1968-1969pozwalałatwiejzrozumiećczyn-
niki,którewpłynęłynakształtwspółczesnegokraju,funkcjonującegood1993r.
jakosamodzielnypodmiotwrodziniepaństweuropejskich.Przedmiotemanali-
zyniniejszejpracyjestpolitykakierownictwapolitycznegoKomunistycznejPartii
Słowacji,regionalnejgałęziKomunistycznejPartiiCzechosłowacji.Ograniczato
bazęźródłowądomateriałówdotyczącychnajwyższychorganówpartii,awięcPre-
zydium(predsedn{ctvo),plenum(plénum)iSekretariatu(sekretariót)KCKPS.Sprawy
związanezaktywnościąniższychszczebliorganizacjipartyjnejprezentujęotyle,
oileznajdowałyoneodzwierciedleniewdziałaniachnajwyższychwładzKPSlub
miałyprzełożenienapolitykęogólnopaństwową.Dokładniejszeprzedstawienie
rozwojuwpowiatachczyworganizacjachpodstawowychwymagałobyszerszych
ibardziejszczegółowychbadańwarchiwachlokalnychimogłobystanowićtemat
szeregukolejnychmonografii.
Słowaccykomuniści,wykorzystującswojąmonopolistycznąpozycjępolitycz-
ną,aspirowalidorolijedynegowyrazicielasłowackichinteresównarodowych,co
dopewnegostopniaznajdowałoakceptacjęuczęścisłowackiejspołeczności.Dla
znacznejczęściludzireprezentantemtradycjinarodowejpozostawały:Kościół
katolickilub-dlamniejszejgrupy-Kościółewangelicki.Kościołybyłyjednak
owielebardziejdotknięterepresjamiiubezwłasnowolnione,niżmiałotomiejsce
wPRL.Nieodgrywałyteżrolipolitycznej.Emigracjarównieżmiałaniewielkie
oddziaływanienalosykraju.
Wswojejpracychciałbymsięskupićnietylkonasamymprzebieguwydarzeń,
lecztakżezastanowićnadtym,jakibyłwkładKPSwtworzeniepolitykiwlatach
1968-1969,jakibyłjejudziałwrealizacjireform,jakwyglądałjejstosunekdoto-
warzyszącychreformieproblemówdotyczącychSłowacji,Czechosłowacjiirelacji
zinnymipaństwamisocjalistycznymi,wszczególnościzZSRR.Moimzamiarem
jestteżprzyjrzećsięstosunkomKPSzorganizacjamispołecznymi,mniejszościami
narodowymi,kościołami,środowiskamiinteligenckimiczyorganamipaństwowymi.
Opisująctematykęsłowacką,wistotnejmierzemusiałemuwzględnićroz-
wójogólnejsytuacjipolitycznejwCzechosłowacji,politykęcentralnychorganów
KPCz,działaniarząduiparlamentu.NaturalnietowłaśniewPradzerozgrywały
siędecydującestarciapolityczne.CzęśćznichmiałajednakswojekorzeniewBra-
tysławie.
Niniejszeopracowaniewznacznejczęścioparłemnawłasnychbadaniach
archiwalnych,któreprzeprowadziłemwSłowackimArchiwumNarodowym,