Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Godnośćanajwznioślejszysensicelżyciaczłowieka
opisówsąpróbyukazywaniaczytelnikowi,wjakisposóbludzieuwięzieniwobo-
zachkoncentracyjnychpodczasIIwojnyświatowejposzukiwalitego,coutrzymy-
wałoichprzyżyciu,codałoimsiłędoprzetrwania,chociażjedendzień,cokarmiło
ichnadzieje.
WczytującsięwpozostawioneprzezFranklaświadectwo,odkrywamy,żeczło-
wiekniejestjedynieproduktemrozmaitychuwarunkowańbiologicznychczy
społecznych,alejestkimśznaczniewięcej.Przechowujewswojejduchowejgłębi
tajemnicę,któraczynigowolnym,nawetwsytuacjachnajbardziejgoponiżających,
atakżewtedy,kiedyjestświadom,żezarazumrze.Dlategoteżkażdachwila,każdy
dzieńobozowychzmagańotwierałyprzedczłowiekiemmożliwościpodejmowania
decyzji,odktórychzależało,czyugniesięonprzedsiłamimogącymipozbawićgo
własnejtożsamości,własnegoja,wolności,czyteżwzbudziwsobiesiłę,byprze-
zwyciężyćnapierającezkażdejstronyzło,bytymsamymzachowaćsamegosiebie
przedunicestwieniem.DlaFranklaźródłemodwagibyłanadziejaiposzukiwany
przezniąsensżycia.nBiadatemu−piszeFrankl−ktoprzestawałdostrzegaćwży-
ciucel,sensijakąkolwiekwartość,ponieważzarazemautomatyczniezakładał,że
niemajużpocożyć”6.
Franklniepodajeżadnejdefinicjisensużycia,bowiemkażdasytuacja,wjakiej
znajdujesięczłowiek,jestniepowtarzalnaidomagasięodpowiedniejreakcji,od-
powiedniegowypełnieniaswojątwórcząpostawą,uchwyceniajejtreści,logosu,
sensu.Razbędzietoaktakceptacjiwyrokulosu,innymrazemwalkaoto,cocenne,
comożnajeszczeuratować.Najważniejszejestszukanieibudzeniewsobieodpo-
wiedzialnościzażycie,takbyżyciudaćjeszczecośzsiebie.nPowiedziałemmoim
towarzyszom−którzyleżelinieruchomo,choćodczasudoczasudawałosięsłyszeć
pojedynczewestchnienie−żebezwzględunaokolicznościżycieludzkienigdynie
tracisensuinatennieskończonysensżyciaskładająsiętakżecierpienieiumiera-
nie,nędzaiśmierć”7.
Pomimoniezwykletrudnychiprymitywnychwarunkówżyciazawszeistniała
możliwośćpogłębianiażyciaduchowego−wspominaFrankl.nPotrafilibowiem
uciecodotaczającejichpotwornejrzeczywistościwbogactwowewnętrznych
wartościiduchowąwolność.Tylkowtensposóbmożnawytłumaczyćpozorny
paradoksdotyczącytego,żeczęśćwięźniówosłabszejkonstytucjilepiejzdawała
sięznosićtrudyobozowegożyciaodtychfizyczniesilniejszych”8.Totuitakwłaś-
nieFranklodkrył,żenmiłośćjestnajważniejszyminajszlachetniejszymcelem,do
6
7
8
Tamże,s.124.
Tamże,s.132.
Tamże,s.67.
15
