Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
PatrycjaJędrzejewskaNowewzorcezachowańksiężnychwXIIIwiekunaprzykładzieksiężniczekwęgierskich…
BliskiestosunkiWęgierzPolską,apoczątkowogłówniezksięstwemkra-
kowsko-sandomierskim,możnabywytłumaczyćtradycjąpolityczno-geograficzną,
którazawszewpływałanarelacjepolityczne.WedługPawłaŻmudzkiegoprzy-
jaźńpomiędzywspomnianymipaństwamibyłasamoistnainiewiązałasięzja-
kimiśkonkretnymizamierzeniamidomuArpadów.KrólaBelęIVzksiążętami
małopolskimiłączyłatradycjastosunkówjegoojcaAndrzejaIIzojcemBolesła-
waWstydliwego,LeszkiemBiałym.Badaczzwracauwagęnato,żezażyciaBeli
IVBolesławWstydliwybyłpropagatoremstronnictwaprowęgierskiegowśród
polskichksiążąt,zaśksięstwojegonastępcy,LeszkaCzarnegozapewnekurtu-
azyjnienazywanonaWęgrzechkrólestwem
20
.
Niemałąkorzyśćzzawarciazwiązkumałżeńskiegozprzedstawicielkądyna-
stiiArpadówstanowiłoautomatycznepodniesienierangiksięciapiastowskiego,
atakżezwiększenieznaczeniadzielnicy,którąwładał,wśródresztypolskich
ziem.ZarównoBolesławWstydliwy(mążKingi),BolesławPobożny(książę
wielkopolskiżonatyzsiostrąKingiJolentą-Heleną),jakiLeszekCzarny(żona-
tyzsiostrzenicąKingiiJolentyGryfiną)przezmałżeństwozWęgierkamipo-
twierdzalizawarciesojuszupolityczno-wojskowegoztympaństwem.Weszli
oniwówczasworbitętakzwanegostronnictwaprowęgierskiegoibyliwymie-
nianiwśródsojusznikówBeliIV,apotemtakżeStefanaV.
Księżniczkiwęgierskie,przybywającnapolskiedwory,wnosiłydonaszego
krajuelementyrodzimegoobyczaju,atakżejęzykswoichdomów.Zaznaczyć
trzeba,żewtymczasienadworachśrodkowoeuropejskichnierzadkolepiej
kształconodziewczętaniżchłopców
21
.NaWęgrzechwXIIiXIIIwiekuznacznie
rozwinęłysiękulturaiszkolnictwoduchowne
22
.Zapewnewęgierskieksięż-
niczkimogłybyćlepiejwykształconewporównaniuzpolskimiksiążętami.Po-
nadtomiałyonewysokieposagi,zktórychichmężowieniejednokrotniekorzy-
stali.ZazużytkowanieposaguksiężnejKingiwokresienajazdumongolskiego
BolesławWstydliwymiałjejnadaćwewładanieziemięsądecką
23
.BolesławPo-
bożnynatomiastdziękiniemałemuposagowiksiężnyJolentymiałprzezponad
20latsprawnierządzićwielkopolskądzielnicą,skutecznieprowadzićpolitykę
względemPomorza,budowaćbudynkisakralneorazwyposażyćswecórki
24
.
11111111
20
P
.Żmudzki,PowiązaniapolitycznewEuropieŚrodkowejwdrugiejpołowieXIIIwiekuiichwpływ
nawyobrażenieświata,flPrzeglądHistoryczny”1999,t.90,z.3,s.283-284.
21
Zob.C.Deptuła,Wielkopolskarodzinamonarsza...,s.14,16.
22
W.Felczak,HistoriaWęgier,Wrocław1983,s.47.
23
KDM,t.2,nr452,s.106-108.NatematposaguKingiipożyczkizob.B.Kowalska,Święta
Kinga...,s.45-46.
24
W.Sawicki,BłogosławionaJolenta...,s.35.