Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Prawoamedycyna.Studiaiszkice
WśródnichwypadazwrócićuwagęnaPowszechnądeklaracjęUNESCO
wsprawiegenomuludzkiegoiprawczłowiekaz11listopada1997r.orazReko-
mendację1046ZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropywsprawiewyko-
rzystywaniaembrionówipłodówludzkichdoceludiagnostycznych,terapeutycz-
nych,naukowych,przemysłowychihandlowych,wrazzzałącznikiemregulującym
zasadywykorzystywaniaembrionówipłodóworazpobieraniaznichtkanekdla
celówdiagnostycznychlubterapeutycznych22,wreszcienaRekomendację1100
ZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropywsprawiewykorzystywaniaem-
brionówipłodówludzkichdobadańnaukowychwrazzzałącznikiemdotyczą-
cymbadańnaukowychlubeksperymentównaludzkichgametach,embrionach
lubpłodachorazdonacjitakiegomateriałuludzkiego23.Niewdającsięwanalizę
wspomnianychdokumentów,niesposóbniezauważyćjednak,iżpoświęcająone
wpierwszymrzędzie,oileniewyłącznie,uwagęproblematycereprodukcyjnego
klonowaniaistotludzkich,statusuprawnegoembrionu,płoduludzkiegoigamet
bądźsztucznejprokreacji.Kwestietesąniewątpliwieważne,nawetniezwykleważ-
ne.Ogniskująoneuwagęzarównolekarzy,jakitychcorazliczniejszychprawni-
ków,którzypoświęcająsięprawumedycznemu,niemniejgodnościczłowiekajako
pacjentaniesposóbsprowadzićtylkodotychkwestii.Dlazwyczajnegoczłowieka
znacznieważniejsząsprawąjestproblem,jakbędzieontraktowanyjakopacjent.
Ingerencjewobecgenomuludzkiego,możliwościoddziaływanianakształtowanie
procesuprokreacji,klonowanieludzi,sztuczneformowanienowychistotżyją-
cych,tworzeniechimerbądźhybryd,toniewątpliwiedziałanieuchybiającegod-
nościczłowieka.Czyjednakzawszebędązatakieuważane?Godzisięwspomnieć
ooporach,jakiebudziły(ibudząciąglejeszcze,przynajmniejwniektórychśrodo-
wiskachispołecznościach)sekcjezwłok,transfuzje,transplantacje,anawetnie-
którezabiegichirurgiczne,sztucznezapłodnienie,dobrowolnasterylizacja.Zawód
lekarza,jakrzadkoktóry,wymaganiezwykłejwrażliwościetycznej,zastanowienia
sięnadsensemipotrzebąpodejmowanychdziałań,dyskrecji.Niesposóbwtym
miejscusformułowaćwszystkieproblemydotykającegodnościczłowiekajako
prawadointymnościiprywatności,którelekarzmusiwmiaręszybkorozwiązać,
aprzynajmniejbraćpoduwagę.Dotakichproblemównależećmogą:sztuczne
zapłodnienieprzyudzialepostronnegodawcy,zapłodnienieinvitro,sprowadza-
niedzieckanaświatprzyużyciutzw.matkizastępczej,transplantacjaorganów
odzmarłego,eutanazja24,obrzezanie,udziałlekarzawokaleczaniunarządów
22Wspólnystandarddoosiągnięcia.Stanurzeczywistnienia.WpięćdziesięcioleciePowszechnejDe-
klaracjiPrawCzłowiekaz10grudnia1948roku,Toruń1998,s.49-51.
23Tamże,s.52-53.
24Problemeutanazjiposiadawjęzykupolskimniezwyklebogatąliteraturę.Wtymmiejscuwy-
padazwrócićuwagęnanajczęstszeztychpracM.Budyń,Kryminalizacjaeutanazji,AnnalesUMCS
vol.XLIX,Lublin2002;T.Cyprian,Oeutanazjiniechdecydujesąd,nPrawoiŻycie”1973,nr10;
