Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
RozdziałI.Ogólnacharakterystykaprawacywilnego
organizowaniaobrotugospodarczegoniejestmożliwypodpanowaniemprawacywilnego,gdyż
prawotozapewniasamodzielnym,równorzędnympodmiotomprowadzącymdziałalnośćgospo-
darcząmożliwośćkształtowaniaobrotuzgodniezwłasnąwoląl
Stosowanieinstrumentówcywilnoprawnychwtamtymsystemiewtzwlobrocieuspołecznionym
niezostało,coprawda,całkowiciewyeliminowane,alezpewnościąniebyłoto,jakzauważono
wyżej,npanowanie”prawacywilnegolDziałanietychinstrumentówbyło,znaturyrzeczy,osłabione
intensywnymkorzystaniemodnośniedotegoobrotuznarzędziprawnychwłaściwychmodelowi
odgórnegozarządzaniagospodarką(centralnewiążąceplanowanie,przydziałysurowców,obo-
wiązekzawieraniaumówitpl)lTaswoistośćregulacjiobrotugospodarczego-stosowaniedwóch
metod,zprzeważającą,awkażdymrazieznaczącąroląworganizowaniuobrotuinstrumentów
administracyjnoprawnych-stałasięprzyczynąsporucodoistnienia,jakoodrębnejgałęziprawa,
tzwlprawagospodarczego,oczymbędziemowawkolejnympunkciel
III.Problemprawagospodarczegowiązałsię,jakjużzaznaczono,zpowstaniem-opartegonawłas-
nościpaństwowejiinnejspołecznej-systemugospodarkinakazowejipodziałemobrotugospodar-
czegonadwiekategorie,czyliobrótmiędzyjednostkamigospodarkiuspołecznionej(jlglul),zwany
obrotemuspołecznionym,orazobrót,wktórymconajmniejjedenpodmiotbyłosobąfizycznąlub
osobąprawnąnienależącądojlglul,zwanyobrotempowszechnyml
Natletakiegopodziałuistosowaniawobrocieuspołecznionym,stanowiącymdominującączęść
gospodarki,wszerokimzakresieinstrumentówadministracyjnych,zrodziłasięwymieniona
wyżejkoncepcjaprawagospodarczego;wopozycjidoniejgłoszonabyłakoncepcjajedności
prawacywilnegolZwolennicypierwszejuznawalicałokształtprzepisówregulującychobrótuspo-
łecznionyzaodrębnągałąźprawa,tjlwłaśnieprawogospodarczelUzasadniająctostanowisko,
wskazywaliwszczególnościnaodmiennośćstosunkówmajątkowychwtymobrociewynika-
jącązistotygospodarkiplanowej,wktórejzasadniczeznaczeniedlagospodarkimająstosunki
wynikającezdyspozycji(zarządzeń)jednosteknadrzędnych,zwanenstosunkamiwpionie”
,które
powodują,żeobrótmiędzyjlglulmaswoistycharakter,itakicharaktermająuregulowaniaprawne
tegoobrotulOdnoszącsiędotychwypowiedzi,zwolennicykoncepcjijednościprawacywilnego,
nienegującrolinstosunkówwpionie”wobrocieuspołecznionym,wskazywali,żepozatymi
stosunkami,którepodlegająprawuadministracyjnemu,stosunkimiędzyjlglulnwpoziomie”
stosunkamicywilnoprawnymi,regulowanyminazasadzierównorzędnościstronprzezprawo
cywilnelOpowiadającsięzatakimcharakteremnstosunkówwpoziomie”
,reprezentancitego
pogląduakcentowali,żestosunkitepowstająmiędzydziałającyminazasadachtzwlrozrachunku
gospodarczegopodmiotami,którebezpośrednioprowadządziałalnośćgospodarcząiuczestniczą
wobrocie,itostosunkiumownelPodkreślalipozatym,żeskorobazaekonomicznazarówno
dlaobrotuuspołecznionego,jakipowszechnegojestjedna,tojednopowinnobyćpraworegu-
lującetestosunki;możebyćnimtylkoprawocywilnelZespółprzepisówregulującychstosunki
cywilnoprawne(nwpoziomie”)wobrocieuspołecznionymmożnaokreślićjakoprawogospo-
darcze,alestanowiono-twierdzilizwolennicykoncepcjijednościprawacywilnego-tylko
wyspecjalizowanydziałtejgałęzilOdtakrozumianegoprawagospodarczegonależałoodróżnić
administracyjneprawogospodarczel