Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
§2.Zakresprawacywilnego
33
Pożywiołowejwieloletniejdyskusjiwpolskiejdoktryniezwyciężyłatadrugakoncepcja(jedności
prawacywilnego)lNapłaszczyźnienormatywnejzasadataznalazławyrazwobjęciustosunków
międzyjednostkamigospodarkiuspołecznionejregulacjąKodeksucywilnego(zoblartl1wpier-
wotnymbrzmieniu),ztymjednakżeRadaMinistrówmogławprowadzićunormowaniaróżniące
sięodkodeksowych,gdywymagałytegonszczególnepotrzebyobrotu”międzytymijednostkami
(dlartl2klcl)lWrazzprzebudowąustrojuopisanyspórojednośćprawacywilnegoprzeszedłdo
historii29lZniknąłbowiempodziałobrotunapowszechnyiuspołeczniony,azKodeksucywil-
negousuniętezostało(nowelizacjąz28l07l1990rl)pojęcienjednostkagospodarkiuspołecznionej”
l
Zasadajednościprawacywilnegogłoszonajestnadal,alemainnysens(zoblniżej)l
IV.Niestanowiodrębnejgałęziprawa,lecznależydoprawacywilnego-prawo
handlowe30,cojużzasygnalizowanow§1,pktVinprincipiol
PrawotowyodrębniłosięwwiekachśrednichwbasenieMorzaŚródziemnego,amianowicie
wmiastachwłoskich,wktórychodXIdoXVwlkoncentrowałsięhandelmiędzynarodowylÓwcze-
sneprawocywilneniebyłodostosowanedoobrotuhandlowego,wymagałonbowiemelastycz-
nychnormprawnych,nieutrudniającychtransakcjihandlowychnadmiaremformalizmulPrawo
handlowewtejepocetoprawostanukupieckiego,którydziękiswemuznaczeniugospodarczemu
isprawnejorganizacjipotrafiłuzyskaćuznanieodrębnychzasadregulującychobrótkupieckil
WmiaręprzesuwaniasiępunktuciężkościhandluświatowegonaOceanAtlantycki(odkrycieAme-
ryki)prawohandlowewyodrębniałosięzprawacywilnegowcorazwiększejliczbiepaństw,przy
czymwniektórychznichnastąpiłajegokodyfikacja(nplweFrancjiwXVIIwl)lWXVIIIiXIXwl
większośćpaństwkontynentueuropejskiegomajużodrębnekodeksyhandlowe,podczasgdywkra-
jachanglosaskichdotakiegowyodrębnieniaprawahandlowegoniedoszłolZchwilązwycięstwa
kapitalizmuzmieniłasięistotaprawahandlowego;zprawajednegostanu,stanukupieckiego,tojest
osóbtrudniącychsiępośrednictwemwobrocietowaramiiśrodkamipłatniczymiorazwprzewozie
towarów,prawohandlowestałosięprawemregulującymorganizacjęidziałalnośćprzedsiębiorstw
wogóle,anietylkohandlowychl
Wmiaręjakprzedsiębiorstwazaczynająodgrywaćcorazwiększąrolę,występujezjawiskoznane
podnazwąkomercjalizacjiprawacywilnegolPolegaononatym,żeprawocywilnerecypujenormy
prawahandlowego,któreprzeztostająsięobowiązującetakżewzwykłymobrociecywilnyml
Wniektórychkrajach(nplwSzwajcarii)procestenposunąłsiętakdaleko,żezaniechanotam
wydaniaodrębnegokodeksuhandlowego,gdyżkodekscywilnyzawierałnormyprawnedostoso-
wanedopotrzebprzedsiębiorstwkapitalistycznychl
29Usprawiedliwiatorezygnacjęzcytowaniabogatejliteraturypoświęconejregulacjomprawnymob-
rotuwgospodarcenakazowo-rozdzielczejorazdokumentującejopisanywtekściespóroprawogospo-
darczelLiteraturętęwskazanowpoprzednichwydaniachpodręcznikal
30JlOkolski,W
lOpalski,Znaczenieprawahandlowegowświetlekoncepcjijednościprawacywilnego,
PPH1992/1,sl1;MlNazar,Przedmiot,zakresisystematykalll,sl211inl;ZlRadwański,AlOlejniczak,
Prawocywilnelll,§1,4lPorlrównieżGlWolniak,Prawohandlowe-odrębnaodprawacywilnegogałąź
prawaczytylkojegowyspecjalizowanydział?,nPrzeglądPrawno-Ekonomiczny”2010/4,sl35l
