Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
§3.Zasadyprawacywilnego
41
przewodnietejgałęziprawaznajdującewyrazwcharakterystycznychdlaniejroz-
wiązaniachinstytucjonalnych;założeniateiideewynikająztreścipanującychwpań-
stwiestosunkówspołeczno-gospodarczychiuznawanychpowszechniewnaszym
kręgukulturowymwartościorazzdotyczącychtychstosunkówiwyrażającychte
wartościnormkonstytucyjnychlTakrozumianezasadyprawacywilnego-których
katalogzostałprzedstawionyponiżej-dopełniają,obokwłaściwości(cech)wyróż-
niającychgałąźprawa,jejobraziodgrywająistotnąrolęwprocesieinterpretacji
istosowaniakodeksóworazinnychregulacjicywilnych47l
Wporównaniuzinnymiopracowaniami48niniejszeproponujeznacznieszerszy
zestawzasadprawacywilnegowprzekonaniu,żebogactwoproblematykitejgałęzi
prawa,realizowanychcelówichronionychwartościpozwalatakżenatakieszero-
kieujmowanietematulDodajmy,żewiększośćzwymienionychniżejzasadznajduje
-jakjużzaznaczonowyżej-zakorzenieniewzasadachkonstytucyjnych(takich
wszczególności,jak:godność,wolnośćjednostki,ochronawłasności,prawodosądu,
ochronarodziny)l
II.Donajważniejszychzasadwspółczesnegopolskiegoprawacywilnegonależą:
1lZasadaochronyosobyludzkiejpolegającanaprzyznaniukażdemuczłowie-
kowizdolnościprawnejoraznazapewnieniugwarancjiswobodnegokorzysta-
niaprzezniegozdóbrosobistychl
2lZasadarównościwszystkichobywateli,awniecoskorygowanymzakresietakże
cudzoziemców,wobecprawalPrawocywilneniegwarantuje,rzeczoczywista,
równościfaktycznej,ekonomicznejlWprowadzanatomiastrównośćformal
międzypodmiotami,jakteżzawierainstrumenty,którychzadaniemjestochrona
jednejstronyprzednadużywaniemfaktycznejprzewagiprzezdrugąstronę
(silniejszą)inarzucaniemtejpierwszejkrzywdzącychwarunkówwumowach
(instytucjatzwlwyzysku,bezskutecznośćtzwlniedozwolonychklauzulwumo-
wachkonsumenckich,przepisysemiimperatywnezapewniającestroniesłabszej
minimumochronyitpl)l
3lZasadaprawpodmiotowych,wedlektórejpodstawąkorzystaniaprzezjed-
nostkiludzkiezróżnorodnychdóbrprzysługująceimprawaoustawowo
zagwarantowanejtreści;tylkotakonstrukcjajurydyczna,anienplkoncep-
47Wypadadodać,żeterminnzasada”używanyjestwliteraturzecywilistycznejtakżewinnymcelu
niżwskazaniepodstawowychzałożeńiideiprzewodnich(lub-winnejkoncepcji-szczególniedonios-
łychnorm)prawacywilnego;stosowanyjestmianowiciedosyntetycznegoopisuokreślonego,spośród
teoretyczniemożliwych,ntechnicznego”sposobuunormowaniadanejkwestii(nplzasadasuperfciessolo
credit,zasadaszczegółowościhipoteki,zasadanominalizmu)l
48Natematkoncepcjiikatalogówzasadprawacywilnegoprezentowanychwcytowanychwprzypi-
sie46iwinnychopracowaniachzzakresuprawacywilnegozoblKlStefaniuk,Zasadyprawawsystemach
ipodręcznikachprawacywilnego[w:]Zasadyprawawstrukturzesystemuprawa,nStudiaIuridicaLubli-
nensia”2016,vollXXV
,sl137l