Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrzemysławCzapliński
sytuacjęweseladokolejkisklepowej,zachowująctosamozadanie
przetestowaniezdolnościkomunikacyjnych.Ipokazał,żezdolności
teznalazłysięwstaniekryzysuzwłaszczawprzestrzenipublicznej.
Podstawowedoświadczeniewtejprzestrzenipoleganaspotykaniuob-
cychludzi;wPolscelatsiedemdziesiątychstałosięonodoświadcze-
niemodwróconegozawierzenia.Codziennezaufaniejestzwią-
zanezpresumpcją,żedrugiczłowiekmawobecnaszasadniczodobre
zamiary.Takapresumpcjadobrejwolijestgłębokozakorzenionawkul-
turzechrześcijańskiej.Jakpamiętamy,Chrystuspowiedziałjednemu
zuczniów:DBogdziedwajalbotrzejzebraniwimięmoje,tamjestem
pośródnich”22,cooznacza,żewarunkiemistnieniaBogamiędzyludźmi
jestuznanieboskiejcząstkiwdrugimczłowieku.Odwróceniezawie-
rzeniajestdoświadczeniemspecyficznymdlakażdegospołeczeństwa
poddanegoopresjitajnejpolicji;wświadomośćtakiegospołeczeństwa
codzienniewsączasiępodejrzenie,żekażdynapotkanyczłowiekmoże
byćtajnymagentem.Odwróconezawierzeniedoświadczeniewspólne
dlapowojennegospołeczeństwarosyjskiego,polskiego,węgierskiego,
rumuńskiego,czechosłowackiego,wschodnioniemieckiegopolega
więcnatym,żecorazwięcejosóbpostępujewedlezasady:gdziedwóch
sięspotyka,tamprzynajmniejjedenjestdonosicielem.Ludzieżywiący
takąobawęraczejmilcząniżrozmawiają,akiedymówią,ograniczająsię
dobanałów.Zestrachuprzeddonosemniebędąmówićprawdyosobie
aniorzeczywistości.Zestrachuprzeddonosemsamigotowidonieść.
TakwłaśniedziejesięwkolejceuKonwickiego:ktośrzucapodej-
rzenienajednegozkolejkowiczów,żetodonosiciel23iodtejporywszy-
scyunikająrozmawianianaważnetematy.Alenietylkodlatego.Ludzie
niechcąrozmawiaćoPolsceiwolności,ponieważtopociągałobyza
sobąkoniecznośćokreśleniawłasnejpostawywobecoczywistychdys-
funkcjipaństwa,brakówwolności,kryzysugospodarczego.Askoronie
rozmawiają,problemwolnościznika.
22
Mt18,20(siglumza:PismoŚwięteStaregoiNowegoTestamentu,tzw.Biblia
Tysiąclecia,wprzekładziezjęzykóworyginalnych,wyd.V,WydawnictwoPallottinum,
Poznań2000).
23
T.Konwicki,Komplekspolski,WydawnictwoAlfa,Warszawa1989,s.13.
16