Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
RozdziałI.Ogólnewiadomościoprawierzeczowym
Przyznaniezatemwramachokreślonegosystemupriorytetowegoznaczeniawłasno-
ścipaństwowejjestcharakterystycznedlagospodarkinakazowo-rozdzielczejiustro-
jutotalitarnego,natomiastdominacjawłasnościprywatnejoznacza,żemamydo
czynieniazgospodarkąrynkowąiformacjądemokratyczną.Ztychsamychprzyczyn
instytucjeprawarzeczowegowywierająprzemożnywpływnaunormowaniapozo-
stałychdziałówprawacywilnego,anawetinnychgałęziprawa.
Oprzepisachprawarzeczowegonależyjeszczepowiedzieć,żechociażnormująone
prawamajątkowe,którymistronymogązasadniczoswobodniedysponować,tojed-
nakonewprzeważającejczęścinormamiiuriscogentis.Takiichcharakterozna-
cza,żekształtowanieprawrzeczowychpodlega-jakotymbyłamowaw§4,IV-
swobodziestrontylkowograniczonymzakresie.
IV.Tradycyjnieuwagioźródłachprawacywilnegouzupełniasięomówieniemroliorzecznictwa
wdziedzinienormowaniastosunkówcywilnych.Chociażorzecznictwoniema-wedługprze-
ważającegopoglądu-mocyprawotwórczej,tojednakjegoznaczeniadlanależytegorozumienia
istosowaniaprawacywilnegoniemożnaniedocenić.Orzecznictwowyjaśniaprzepisy,których
treśćniejestjednoznaczna,precyzujeprzesłankiustawowe,zapełniawystępująceluki(analogia),
nadajewłaściwątreśćprzepisom,którewmiaręzmianystosunkówstająsięnieadekwatnedopo-
trzebżycia.Tarolaorzecznictwajestunasszczególniewidocznawłaśniewdziedzinieprawarze-
czowego.Skomplikowanycharakterstosunkówwłasnościwnaszymkrajusprawiłbowiem,żenie
tylkosądyniższychinstancji,aleiSądNajwyższymająbardzoczęstookazjędowyjaśnianiaprze-
pisówprawarzeczowego.Bezprzesadymożnapowiedzieć,żebezznajomościtegoorzecznictwa
niemożnamówićoznajomościpolskiegoprawarzeczowego.
Orzecznictwowywarłoteżniewątpliwywpływnatreśćobowiązującychprzepisówprawarzeczo-
wego,gdyżwtokupracnadprojektemKodeksucywilnegokorzystanowszerokimzakresiezjego
dorobku.
PublikacjiorzeczeńSąduNajwyższegopoświęconedwaperiodyki:zbiórwydawanyzpolece-
niaPierwszegoPrezesategoSądu,noszącyobecnietytuł:nOrzecznictwoSąduNajwyższego.Izba
Cywilna”(wrazzwydawanymod2009r.nZbioremDodatkowym”)orazmiesięcznikwydawa-
nyprzezInstytutNaukPrawnychPANpodtytułem:nOrzecznictwoSądówPolskich”(dawniej:
nOrzecznictwoSądówPolskichiKomisjiArbitrażowych”).Ponadtoorzeczeniasądowepubli-
kowaneniemalwewszystkichczasopismachprawniczychorazwelektronicznychsystemachin-
formacjiprawnej(LEX,Legalis)inastronachinternetowychsądów.
V.Cennąpomocądlaorganówstosującychpraworzeczowe(sądów,organówadministracji)jest
naukaprawa.Aktualnośćiznaczenieprzepisówtegodziałuprawasprawiły,żeopracowania
mupoświęconewyjątkowoliczne.Obokopracowańocharakterzeogólnym(podręczników,
komentarzy)opublikowanowielemonografiiirozpraw,setkiartykułów,przyczynkówiglosdo
orzeczeń,zwłaszczaSąduNajwyższego.Zewzględunacharakterniniejszejpracytegobogate-
godorobkunaszejmyśliprawniczejniesposóbnawetwskrócieprzedstawić.Ważniejszepozycje