Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Ogólnacharakterystykaprawapracy
27
Wzakresobjętyprawempracywchodziwtejmierzenadzórsprawowanyprzez
państwowąispołecznąinspekcjępracy;
4)rozstrzyganiesporów–jesttoczęśćdotyczącarozstrzyganiaindywidual-
nychsporówzestosunkupracyposzczególnychpracownikówwtrybieprzed-lub
pozasądowymprzezodpowiednieorgana(komisje)określonewKodeksiepracy.
Rozstrzyganiewtrybiesądowymnależyjużdosferyprawapostępowaniacy-
wilnego;
5)zbioroweprawopracy–odnosisiędoregulacjistosunkupracodawcy(lub
organizacjipracodawców)dookreślonegozespołupracowników,reprezentowanego
przezzwiązkizawodowe,orazzałogizakładujakopewnejcałościijejreprezentacji.
Sferatajestregulowanawielomaustawami.Obejmujerównieżrozstrzyganiesporów
zbiorowych;
6)wszerszymrozumieniudoprawapracynależyubezpieczeniespołeczne
pracownikówjakokolejnyjegodział,ponieważpowstałowrazznimijestznimściśle
związane.
Doprawapracynienależąprawoautorskieiprawowynalazcze.
8.Źródłaprawapracy
Źródłamiprawapracysąźródłapowszechnieobowiązujące,awięcwkolejności
ichhierarchii:Konstytucja,jakoustawazasadniczapaństwa,orazustawyirozpo-
rządzenia.Mocobowiązującąmająrównieżumowymiędzynarodoweratyfikowane
przezPolskęiopublikowanewDziennikuUstaw.Szczególnycharakterwtejmierze
maprawoUniiEuropejskiej.Ponadtowprawiepracywystępująjeszczedwaźródła
charakterystycznejedyniedlatejdziedziny,amianowicie(równieżwkolejności):
układyzbiorowepracyorazregulaminyzakładowe.Żadenaktnormatywnyniższego
rzęduniemożebyćsprzecznyzaktemwyższegorzędu,awięcregulaminpracy
–zukłademzbiorowym,atenzaktamiprawapowszechnieobowiązującymi.Wrazie
mniejkorzystnegodlapracownikapostanowieniaukładuzbiorowegoalbonormatyw-
negoaktuzakładowegopostanowienietakiejestnieważneizamiastniegostosujesię
odpowiednieprzepisyprawapracy.
Układyzbiorowepracystanowiąistotnyśrodekregulacjiwarunkówpracy,
zwłaszczawarunkówpłacowych.Sąinstrumentemzbiorowegoprawapracyowzras-
tającymznaczeniuwgospodarcerynkowej.Wzwiązkuztym,wdostosowaniudo
nowychpotrzeb,zawieranieichprzezpartnerówspołecznych,tojestzwiązki
zawodoweipracodawców,określiłanoweladoKodeksupracyz1994r.Źródłami
prawa,takjakukłady,sąrównieżinneporozumieniazawartemiędzytymipartnerami
społecznymi,np.porozumieniepostrajkowe.Natomiastregulaminpracyjestaktem
normatywnymnajniższegorzęduobowiązującymwdanymzakładziepracy.Niema
obowiązkuwydaniaregulaminupracy,jeśliwzakładzieobowiązujeukładzbiorowy
pracylubgdypracodawcazatrudniamniejniż20pracowników.Regulaminustala
pracodawcawuzgodnieniuzzakładowąorganizacjązwiązkową,awjejbrakulub
brakuuzgodnienia–pracodawca.Pracodawcajestobowiązanyzapoznaćpracownika