Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Zagadnieniawstępne
27
łalnośćspółki,podejmującdyskrecjonalnedecyzjewramachjejwewnętrznego
mechanizmuzarządzania9.
Udziałowcymająmotywacjędoefektywnegowykorzystywaniakompetencji
wewnątrzorganizacyjnych,gdyżprzysługujeimrównieżprawodoudziału
wzyskuspółki.Wsensieekonomicznymudziałowcyostatecznymibenefi-
cjentamispółki(residualclaimants).Oznaczato,żeudziałowcomprzysługuje
nprawodoudziałuwprzychodachspółkinetto,czylitejczęściprzychodów,
którapozostajepoodjęciutychwydatków,doktórychspółkajestumownie
zobowiązanawobecpozostałychpodmiotówzaangażowanychwfunkcjonowa-
niespółki(stakeholders)”10,np.kredytodawcówipracowników.Tymostatnim
podmiotomwzamianzadostarczanyspółcekapitałipracęprzysługujeprawo
dościśleokreślonejwumowiecząstkiprzychodówspółki(fixedclaimants)-
wynagrodzeniazapracę,odsetekodudzielonegokredytu.Tymczasemnosta-
tecznemubeneficjentowispółki(udziałowcowi)przysługujeprawotylkodo
tejczęści,alejednocześniedocałej[podkr.-J.N.iT.S.]tejczęściprzychodu,
którapozostaniepozaspokojeniupozostałychpodmiotówzaangażowanych
wdziałalnośćspółki”11.Udziałowcyuczestnicząwięcwpodzialeprzychodów
spółkiwostatniejkolejności,jednakżewielkośćtejcząstkiprzychodówpozostaje
exantenieokreślona.Jestonawprostzależnaodefektywnościgospodarczej
spółki.
Skutkiemtakiejstrukturypodziałuprzychodówspółkijestobciążenieudzia-
łowcówprzeważającączęściąryzykazwiązanegozjejdziałalnościągospodarczą.
Udziałowcyodgrywająwięcrolęnostatecznychpodmiotówryzykaspółki(re-
sidualriskbearers)12.Zyskalbostrataodzwierciedlabowiemsukcesalboniepo-
wodzeniedziałalnościgospodarczejspółki13.Koniecznośćskupieniawiększości
specyficznegodlaspółkiryzykanajejudziałowcachjestwarunkiemefektyw-
nościekonomicznejmechanizmuzarządzaniaspółkąhandlową14.Udziałowcy
spółkidysponująkompetencjąwewnątrzorganizacyjnądozarządzaniaspółką
handlową.Skupienienaudziałowcachcałegoryzykaorganizacyjnegospółki
handlowejmotywujeichdoefektywnegoekonomiczniezarządzaniaspółką,
9H.Hansman,Teownership...,s.19.
10
H.Hansman,Teownership...,s.11.
11
F.Easterbrook,D.Fischel,TeEconomicStructureofCorporateLaw,London-Cambridge
1991,s.11.
12
E.Fama,M.Jensen,Separationofownershipandcontrol,nJournalofLawandEconomics”
1983/26,s.303.
13
H.Hansman,Teownership...,s.44.
14
M.Jensen,C.Smith,Stockholders,Managers,andCreditorsInterest[w:]RecentAdvances
inCorporateFinance,red.E.Altman,M.Subramanyam,Oxford1985,s.99-100.