Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Demokracjawstaniepandemii.Uwagiodoświadczeniachpolskich
równościobywatelipolskichwceluwpływaniametodamidemokratycznymi
nakształtowaniepolitykipaństwa.
Przepistenmakluczoweznaczeniedlawzajemnychstosunkówmiędzy
większościąaopozycją.Ustanawiazasadępluralizmupolitycznegoopartegona
wolnościpartiipolitycznych.Dopuszczajedyniestosowanieprzezpartiepoli-
tycznemetoddemokratycznych,awięcopartychnaposzanowaniuKonstytucji
wwalceowładzę.Wymagatoodpartiipolitycznychwzajemnegoszacunku,
wykluczeniaposługiwaniasięmowąnienawiści,wykluczenianaruszania
prawadlacelówpolitycznychiposługiwaniasięwtychcelachprawemoraz
służbamipaństwowymi.Jawnośćfinansowaniapartiipolitycznychmaunie-
możliwićnaruszanieprzepisówwtymprzedmiocie,zwłaszczananiekorzyść
opozycji.
Prawaopozycjipolitycznejsągwarantowaneprzezpostanowienia
Konstytucjidotycząceprawiwolnościpolitycznych,azwłaszczawolnościsło-
wa,wolnościzgromadzeń,wolnościzrzeszaniasię,prawadosądu.Konstytucja
zakłada,żeźródłemprawczłowiekaniejestwolajakiejkolwiekwładzyopartej
naprzyzwoleniutejczyinnejwiększości,alenprzyrodzonainiezbywalnagod-
nośćczłowieka”(art.30Konstytucji)znajdującasiępozazasięgiemnajwyż-
szychwładz.
Głównymprawemopozycjijestprzestaćbyćopozycją.Głównymprawem
większościjestpozostaćwiększością.Problempoleganatym,żebystosować
godziwemetodyirespektowaćprawo.Współczesnyświatbardzotoutrudnia.
Nawetzagrożeniespowodowaneprzezepidemięniezmieniłodotychczasowe-
gosprzecznegozwymaganiamiKonstytucjistanunegatywnejkooperacjimię-
dzywiększościąaopozycją.Konstytucjazakładaprzecież,zwłaszczawstanie
epidemii:
-ścisłeprzestrzeganieprawaprzezwiększośćiopozycjędlauniknięciafak-
tycznegoprzyzwolenianaignorowanieprzepisówwcelachpolitycznych;
-kształtowaniekulturypolitycznejiobywatelskiejpozwalającejnaprowadze-
niedialogumiędzywiększościąamniejszością;
-współdziałanieugrupowańopozycyjnychwparlamenciezamiastwzajemne-
gozwalczaniasięorazzwalczaniaopozycjipozaparlamentarnej;
-merytorycznycharakterdziałańopozycji,pomysłyzamiastinwektyw;
-gotowośćwiększościdoprzyjmowaniaprojektówopozycjisłużącychdobru
wspólnemu,unikaniepraktykiodrzucaniaprojektówopozycjitylkodlatego,
żepochodząodopozycji.
DwadzieściapięćwiekówtemuateńskipolitykPeryklesdefiniowałde-
mokracjęjakowładzęwiększości,któraszanujeprawamniejszości60.Politycy
wnaszychczasachpojmujądemokracjęjakowładzęwiększości.Takrozumia-
nademokracjajestwistociedemokracjątrybalną,plemienną,wktórejprawa
60Por.Tukidydes,Wojnapeloponeska,op.cit.,s.107.
25
