Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
SystempolitycznyPolski1944–1989:ustrój,politykawewnętrznaizewnętrzna
Wstęp
C.Silnemuzaakcentowaniuideologicznegocharakterukonstytucji
towarzyszyłoniedocenianiewagiregulacjiprawnych.Cechataprzeja-
wiałasięwtym,żewtreścikonstytucjizabrakłogwarancjirealiza-
cjizasadustrojowychikonkretnychpostanowień,np.zabezpieczenia
nadrzędnościSejmunadRadąPaństwaiRadąMinistrów,określenia
tzw.materiiustawowych,sądownictwaadministracyjnegoitp.Ogólni-
kowośćprzepisówprawnychpowodowaławięc,żezamiastokreślenia
odpowiedzialnościprawnejosóbzajmującychwpaństwiekierownicze
stanowiskapojawiłasięodpowiedzialnośćocharakterzetylkomoral-
nymipolitycznym0
D.Konstytucja–zgodniezpostanowieniamiwstępu–miałanawiązy-
waćdopostępowychtradycjinarodupolskiego.Zatądeklaracjąnieposzły
fakty,anawiązaniewidocznebyłonajbardziejwtreścirozdziału10–Go-
dło,barwyistolica,wutrzymaniunazwnSejm”,nMarszałekSejmu”.
Wzakresieustrojupolitycznegokonstytucjaprzyjęłazasady,które
byłyzesobąsprzeczne.Zjednejstronyzapodstawowąuznawanozasa-
dęludowładztwa,copowinnoprzesądzaćonadrzędnościSejmuwrela-
cjachzinnymiorganamipaństwa,zdrugiejzaśkluczowąrolęodgrywała
zasadakierowniczejroliPZPR,wyprowadzanazewstępudokonstytu-
cji,aw1976r.wwynikunowelizacjiustawyzasadniczejwprowadzona
wart.3.Powodowałoto,żenieSejmbyłgłównymośrodkiemwładzy,ale
kierowniczegremiapartii,któraswekierownictworealizowałaraczejza
pośrednictwemRadyMinistrówbądźRadyPaństwaniżSejmu.
Stwierdzeniateprowadządowniosku,żewymienionecechycha-
rakterystycznemusiałypowodowaćto,iżzasadykonstytucji,jakoaktu
prawnegoozasadniczymznaczeniu,niemiałypotwierdzeniawpraktyce
ustrojowej.
Przemianypopaździernikowe1956r.dokonanewPolsceoznaczałykry-
tykędotychczasowegosposobusprawowaniawładzypaństwowejielimi-
nowanianajbardziejniedemokratycznychmetodizasadpolityki.Władze
obrałynaVIIIPlenumKCPZPRwpaździerniku1956r.kursnademo-
kratyzacjęsystemu,którychoćnietrwałdługo,tonieoznaczałnawrotu
dookresustalinizmu.Działosiętowsposóboryginalny,trudnydosen-
sownegowytłumaczenia,żenajbardziejkrytykowanazwszystkichpol-
skichkonstytucjiustawazasadniczaz22lipca1952r.stałasięnajdłużej
obowiązującymaktemprawnymtejrangiwPolsce.Obowiązywaławszak
od22lipca1952r.zwielomanowelizacjamiażdo1992r.Wówczasto
uchwalonaw1992r.MałaKonstytucjauchyliławart.77obowiązywanie
KonstytucjiPRL,utrzymującjednakwmocypewnejejprzepisy.Należy
jednakzaznaczyćistotnązmianęichcharakteru,powejściubowiemwży-
cieMałejKonstytucjiobowiązywałyjużniesiłąautorytetu,któryuchwalał
